Ünlü "Çökertme" türküsüne konu olan Halil Efe ile Çakır Gülsüm'ün trajik aşk hikayesi, üzerinden bir asrı aşkın bir zamanın geçmesine rağmen hafızalarda tazeliğini koruyor. Sahilinde Halil Efe ile Çakır Gülsüm'ün heykellerinin bulunduğu Bitez Yalısı, yeşil alanları ve mavi bayraklı plajlarıyla tatilcileri bekliyor.
Bitez Yalısı'nın yerli ve yabancı turistlerin gözdesi olduğunu belirten Bitez Turistik İşletmeciler Derneği (BİDER) Başkanı Celal Vural, 25 yıldan bu yana Bitez Mahallesi'nde turizm işletmeciliği yaptığını söyledi.
Halil ile Gülsüm'ün hikayesini anlatan Vural, yaşanan bu trajik hikayenin Bitez Yalısı turizmine olumlu etkileri olduğunu dile getirdi.
Bu hikayeyi insanların yıllardır unutamadığını belirten Vural, "Çökertme ile ilgili yapılan müzikler, Türkiye'nin her yerinde benimsenmiş ve sevilmiştir. Bizim beldemize de olumlu bir katkısı var. Bu türkü sadece bugün için değil, ileriki tarihlerde de hafızalarda kalacak. Bu melodiler yaşanan her şeyi anlatıyor." dedi.
"Bitez, çocuklu ailelerin dinlendikleri belde"
Eski Bitez Belediye Başkanı İbrahim Çömez de Bitez Yalısı'nın Bodrum'a en yakın olan yerleşim yeri olduğuna işaret etti. Çömez, Halil Efe ve Çakır Gülsüm'ün hayat hikayesinin hiçbir zaman unutulmayacağını vurgulayarak şöyle devam etti:
"Bana nerenin belediye başkanısınız dediklerinde, 'Bitez'in' diyordum, bilmiyorlardı ama 'Çökertme' türküsünün geçtiği yer deyince hemen biliyorlar ve daha çok ilgi çekiyordu. Eskiden bu bölge narenciyeyle geçimini sağlayan iki kahvesi olan bir köydü, şimdi ciddi turizm potansiyeli olan bir bölge oldu."
Bitez'deki turizm hareketliliğinin küçük pansiyonlarla oluşmaya başladığına değinen Çömez, "Bu pansiyonları takiben çıkan planlarla oteller yapılmaya başladı. Bilhassa çocuklu ailelerin çok iyi tatil yaptıkları, dinlendikleri, sakin bir beldedir. Başkan olduğum dönemde bu sakinliğin korunmasına çalıştım. Rant çok yüksek olunca bazı şeylerin önüne geçemiyorsunuz tabii." dedi.
Çömez, Bitez'de bir narenciye bahçesine sahip olmanın herkesin arzuladığı bir şey olduğuna dikkati çekerek Bodrum'un en varlıklı ailelerinin burada narenciye bahçeleri olduğunu anlattı.
Bitez'de bin yaşının üzerinde zeytin ağaçları olduğunu da vurgulayan Çömez, Bitez'e ayrı bir değer katan bu ağaçları koruma altına aldıklarını aktardı.
"Rezervasyonlar gayet iyi"
Bitez'de otel işleten 40 yıllık turizmci Zeynel Kılıç, Halil ile Gülsüm'ün hikayesinin Bodrum'un en güzel koylarından Bitez'de yaşandığını anımsatarak "Biz de sezon için Halil ile Gülsüm'ün aşkına yakışır güzel bir hazırlık yaptık. İşletmelerimiz hazır, güzel bir sezon olacak. Misafirlerimizi bekliyoruz." dedi.
Kılıç, bu yıl için rezervasyonları almaya devam ettiklerini belirterek şunları söyledi:
"Rezervasyonlarımız gayet iyi gidiyor. Ağırlıklı olarak yerli turisti ağırlayacağız. Yabancılarda da son 1-2 aydır ciddi bir düzelme mevcut Avrupa'dan gelecek misafirlerimiz için. İnşallah herhangi bir hadise yaşanmaz ama gözüken Avrupa'da bu yıl 'son dakika' rezervasyonları çok ciddi olacak. Biz sezona hazırız. 105 personelimizle turizm sezonunda hizmet vermeye çalışacağız."
Halil Efe ve Çakır Gülsüm'ün hikayesi
Türküde adı geçen Gülsüm, 1889-1908 yıllarında "Çerkez Kaymakam" olarak bilinen Ömer Hulusi Lütfü beyin evinde hizmetçilik yapıyor. Lütfü Bey'in kolcularından İbrahim Çavuş da Gülsüm'ü kendine ikinci eş olarak alıyor. Buna gönlü razı olmayan İbrahim Çavuş'un arkadaşı Halil Efe, Gülsüm'ü alıp dağa kaçırıyor. Yaşananları hazmedemeyen Çerkez Kaymakam, İbrahim Çavuş ile diğer kolcularını toplayıp ikilinin peşine düşüyor. Bu süreçte Halil Efe de çakır mavi gözleriyle ünlü Gülsüm'ün büyüsüne kapılıp aşık oluyor. Halil ile Gülsüm, Yalıkavak'taki Çökertme' sahilinden adalara kaçmayı planlıyor, Rum denizci Kostapao ve gemicisini rehin alıp yola çıkıyorlar. Kostapao, teknesiyle Aspat beldesi açıklarında ilerlerken, Halil Efe ile Gülsüm'ün içeceklerine ilaç koyup bayıltıyor. Yardımcısı da karaya çıkıp Çerkez Kaymakam'a Halil ve Gülsüm'ün Bitez kıyısındaki teknede olduğunu ihbar ediyor. Bunun üzerine kolcular tekneye ateş açıyor. Kendisi de ateş altında kalan Kostapao demir alıp kaçıyor ama açıkta yakalandığı muhafaza teknesinden açılan ikinci ateşte Hali Efe ağır yaralanıyor. Halil Efe yaralı halde getirildiği Bodrum meydanında bir süre aç susuz bırakılıyor, yine ölmeyince kolcular tarafından boğularak öldürülüyor. Çökertme türküsü de bu trajik hikayenin hemen ardından ortaya çıkıyor.
Çakır Gülsüm ise bir süre yalnız kaldıktan sonra Bodrumlu Ali Galem adında biriyle birlikte yaşıyor ancak Halil Efe'nin aşkını yüreğinden koparamıyor ve ayrılıyor. Güzelliğiyle ünlü Hevse olarak da bilinen Çakır Gülsüm, uzun yıllar dönemin Bodrum Belediye Başkanı Derviş Görgün'ün himayesinde yaşadığı tek katlı evinde tek başına hayatını kaybediyor.
