TOBB ve TÜİK verilerine göre; 2023 yılında, Türkiye genelinde yaklaşık 27 bin şirket kapandı. 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde ise toplam 12 bini aşkın şirket faaliyetine son verdi. Ekonomik koşullardaki değişimler ve iyileşme yönündeki eğilimler kapanan şirket sayısının azalmasını sağlasa da, günümüzdeki gelişmelerle birlikte ortaya çıkan yeni nesil riskler, şirketleri pek çok zor durumla karşı karşıya bırakmaya devam ediyor. Şirketleri bu risklere karşı koruyan yönetici sorumluluk sigortaları, sektörün en fazla ilgi gösterilen poliçelerinden biri olarak öne çıkıyor. İflas eden, çeşitli nedenlerle kapanan ya da itibarı sarsılan şirketler, karşılaşabilecekleri risklere karşı yönetici sorumluluk sigortası sayesinde korunabiliyor.
Şirketlerin uzun vadeli sürdürülebilirliğine katkı sağlar
Yönetici sorumluluk sigortalarının sunduğu destekler hakkında bilgi veren IBS Sigorta ve Reasürans Brokerliği CEO’su Murat Çiftçi; “Yönetici sorumluluk sigortaları (D&O), şirketlerin üst düzey yöneticilerine kişisel mali koruma ve hukuki destek sunuyor. Yöneticilerin şirket faaliyetleriyle ilgili yasal sorumluluklardan dolayı kişisel mali zararlar yaşamasını engellerken, hukuki savunma maliyetlerini karşılayarak finansal bir güvence sağlıyor. Aynı zamanda şirketlerin itibarını koruyarak olumsuz durumlarda şirketin daha hızlı toparlanmasını destekliyor. Poliçe, risklerin yönetilmesine ve şirketlerin uzun vadeli sürdürülebilirliğinin sağlanmasına katkıda bulunuyor. Yönetici sorumluluk sigortaları, yöneticilerin karar alma süreçlerinde daha özgür hareket etmelerini sağlayarak, iş dünyasındaki belirsizliklerle başa çıkmalarına yardımcı oluyor. Yöneticilere yönelik kişisel mali yükümlülükleri de teminat altına alarak, şirketin varlıklarına el konulması gibi durumlarda oluşabilecek kayıpları kapsıyor. Bu, özellikle şirketin iflası durumunda, yönetim kurulu üyelerinin kişisel olarak üstlenmek zorunda kalacağı mali sorumluluklar açısından büyük bir güvence sağlıyor” diye konuştu.
2024 yılı itibariyle poliçeye yeni riskler dahil edildi
Murat Çiftçi, “Son yıllarda yönetici sorumluluk sigortalarının içeriği ve kapsamında önemli değişiklikler yapıld. Önceki yıllara göre, sigorta teminatlarının limitleri artırıldı ve poliçe kapsamları da oldukça genişledi. 2024 yılındaki gelişmelerle birlikte özellikle siber riskler, veri güvenliği, vergi muafiyeti ve diğer yeni nesil riskler, poliçelerin kapsamına dahil edildi. Bu durum, artan risklere karşı daha iyi bir korumanın da önünü açtı. Çoğunlukla, şirketlerin kapanışları ve iflasları, çeşitli ekonomik ve ticari faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Başlıca etmenler arasında yüksek enflasyon, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve ekonomik belirsizlikler yer alıyor. Yüksek enflasyon, maliyetlerin artmasına ve satın alma gücünün düşmesine neden olurken, döviz kurlarındaki dalgalanmalar özellikle ithalat yapan şirketler için büyük riskler taşıyor. COVID-19 pandemisinin uzun vadeli etkileri, bazı sektörlerde toparlanma sürecini zorlaştırdı. Ekonomik belirsizlikler ve artan rekabet de şirketlerin finansal durumlarını zorlayabiliyor. Ayrıca, yüksek borç yükü ve yetersiz mali yönetim gibi içsel sorunlar, iflaslara yol açabilmekte. Bu faktörler, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) sürdürülebilirliğini tehdit eden önemli unsurlar arasında” dedi.
Şirket itibarını koruma, kişisel mali risklere karşı güvence
Geçmiş yıllarda yaşanan pek çok durumda, yönetici sorumluluk sigortalarının, önemini açıkça ortaya koyduğunu belirten Murat Çiftçi, şunları söyledi: “İngiltere’nin en büyük ikinci inşaat şirketi Carillion’un 2018 yılındaki iflası sonrası yöneticilere karşı açılan dava, yönetici sorumluluk sigortalarının kişisel mali risklerden korunmadaki rolünü gözler önüne serdi. Yine 2017 yılında gerçekleşen Fyre Festival’in başarısızlığı ve dolandırıcılık iddiaları da, yöneticilerin kişisel sorumluluklarının artmasına neden oldu. Bu tür durumlar, yönetici sigortalarının, yöneticileri kişisel mali yükümlülükler ve itibar gibi durumlardan koruyor. Bir şirketin olağanüstü genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyelerinin seçilememesi ve gerekli açıklamaların yapılmaması nedeniyle, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından 53 bin TL’e yakın idari para cezası uygulanması da yöneticilerin görevlerini yerine getirirken karşılaşabilecekleri yasal risklere iyi bir örnek. Bir işçi ölümü olayı sonrasında kamu otoritesi tarafından bir şirket yöneticisine karşı açılan sorumluluk davası, yöneticilerin kişisel olarak maruz kalabilecekleri ağır hukuki sonuçların bir başka örneğidir. Bu tür durumlar, yöneticilerin profesyonel sorumluluklarını yerine getirirken karşılaşabilecekleri ciddi riskleri gösterir. Şirketin alım satım işlerinden sorumlu yöneticisinin görevini ihmal etmesi sonucunda şirketin 5 milyon 500 bin TL zarara uğraması ve bu zararın ilgili yöneticiden rücu edilmesi durumu, yöneticilerin mali risklere karşı ne kadar hassas olduğunu gözler önüne serer. Yönetici sorumluluk sigortaları, yöneticilerin bu tür hukuki ve mali risklere karşı korunmasını sağlayarak, şirketin operasyonel süreçlerini daha güvenli ve verimli bir şekilde yürütmelerine katkıda bulunur.”
KOBİ’ler risk yönetimi aracı olarak değerlendiriyor
Murat Çiftçi, KOBİ’lerin yönetici sorumluluk sigortalarına giderek daha fazla ilgi gösterdiğini belirterek şunları söyledi: “Ekonomik belirsizlikler ve mali zorluklar, KOBİ'lerin sigorta alımını sınırlarken, yönetici sorumluluk sigortası ise KOBİ’ler tarafından bir risk yönetimi aracı olarak değerlendiriliyor. Son yıllarda, yönetici sorumluluk sigortalarına olan talep arttı, çünkü şirketler riskleri daha iyi yönetmek ve yöneticilerini kişisel mali sorumluluklardan korumak istiyor. Burada özellikle vurgulamak istediğimiz konu; bu tarz poliçelerde hasarlar vaka bazlı olduğundan poliçenin geriye dönüklük ve devamlılık tarihi oldukça önem arz edebiliyor. Poliçe kesintisiz olarak devam etmeli, çünkü geçmişe dönük bir hasar bildirimi olduğunda, hasar poliçe kapsamında ise teminat altına alınabiliyor. Ayrıca, sigorta şirketlerine olası veya mevcut davalar hakkında bilgi verilmesi ve bu konuda profesyonel danışmanlık alınması da çok önemli. Bu yaklaşımlar, yöneticilerin ve şirketlerin risklerini yönetmelerine yardımcı olarak ve uzun vadeli güvence sağlıyor.”
