Dünya Kaynak: Hibya Haber Ajansı 16.07.2024 09:00 Güncelleme: 16.07.2024 11:27

Trump'la değişen oyun planı

Wall Street bir kez daha bir dizi rekor seviyeye ulaştı. Son veriler ABD enflasyonunun azaldığını doğruluyor, bu da Eylül ayında ilk faiz indirimine yol açmalı.
Trump'la değişen oyun planı

A1 Capital'den gelen verilere göre, Wall Street bir kez daha bir dizi rekor seviyeye ulaştı. Son veriler ABD enflasyonunun azaldığını doğruluyor, bu da Eylül ayında ilk faiz indirimine yol açmalı. Piyasalar artık şirket kazançlarıyla uyumlu hareket edecek ve bu yaz döneminde oynaklık yüksek kalabilir, bunu Cuma görülen ABD teknoloji hisselerindeki kar satışları kanıtlıyor. Haziran ayında beklentilerin altında gelen son ABD enflasyon rakamları sürpriz olmadı. En doğal tepki tahvil getirilerindeki düşüş oldu. ABD 10 yıllıkları seans sırasında yüzde 4,16'ya ulaştı ve önümüzdeki haftalarda yüzde 4,06/00'a doğru düşüşünü sürdürmeli. Sürpriz hisse senedi endekslerinden geldi: Teknoloji hisseleri, özellikle yapay zeka ve yarı iletkenlerle bağlantılı olanlar, keskin düşüşler yaşarken, küçük ve orta ölçekli şirketler yükseldi. Yatırımcılar şimdi Eylül ayında ilk faiz indirimi olasılığını yüzde 90'ın üzerinde tahmin ediyor. Yılsonuna kadar iki tane daha gelebilir ve bu da ABD KOBİ'lerine biraz rahatlama getirebilir.

Ve Wall Street, başarısız suikast girişiminin ardından Donald Trump'ın ikinci kez başkan olabileceğine dair beklentilerin artması ve daha gevşek bir düzenleyici ortam umutlarının artmasıyla Cuma günkü yükselişini sürdürerek dünü yükselişle kapadı. Trump'ın başkanlığı muhtemelen daha şahin bir ticaret politikası, vergi kesintilerinin uzatılması ve iklim değişikliğinden kripto paralara kadar birçok alanda düzenlemenin kaldırılmasıyla sonuçlanacaktır. ABD Merkez Bankası Fed'in en erken eylül ayında faiz indirimine gitme ihtimalinin artması da risk iştahını besledi.

ABD başkan adayı Donald Trump'a yönelik suikast girişiminin, kendisini kripto paranın şampiyonu olarak tanıtan eski başkanın yaklaşan seçimleri kazanma olasılığını artırmasının ardından Bitcoin, yüzde 8,6 artışla 62.508 dolara çıktı ve yılbaşından bu yana kazancını yüzde 47'ye, Ether de yüzde 6,8 artışla 3.322 dolara çıktı. Trump önerdiği kripto politikası hakkında ayrıntı vermedi.

Trump 27 Temmuz'da Nashville, Tennessee'de düzenlenecek Bitcoin 2024 konferansında konuşma yapacak. Trump politikalarının hükümet borcunu artıracağı ve enflasyonu körükleyeceği beklentileri üzerine uzun vadeli ABD tahvil getirileri yükseltecek. Ve Trump’ın, Biden yönetiminin imza attığı iklim politikalarının çoğunu tersine çevireceğini söylemesinin ardından temiz enerji hisseleri düşüş yaşadı ve yaşamaya devam edecek.

Trump'ın ikinci başkanlığı genel anlamda genişlemeci ekonomik teşvik, daha düşük gelir vergileri, daha az düzenleme ve artırılmış gümrük vergileri anlamına gelecek.

Çin piyasaları, ülkedeki şaşırtıcı derecede zayıf ekonomik verilere karışık tepki gösterdi, ikinci çeyrek GSYİH büyümesi, hem ekonomistlerin öngördüğü hem de Pekin'in hedeflediği %5'in çok altında, %4,7'ye kadar düştü. Haziran ayında sanayi verileri beklentilerin biraz üzerinde seyretse de perakende satışları da beklentilerin altında kaldı. Belki de en endişe verici olanı, yeni konut fiyatlarının Mayıs ayında 11. ay üst üste düşmesi ve yüzde 3,9'luk yıllık düşüşün dokuz yılın en dik düşüşü olmasıyla devam eden konut fiyatlarındaki düşüştür. Bu arada, emlak yatırımı 2024'ün ilk yarısında bir yıl öncesine göre yüzde 10,1 ve kat alanına göre konut satışları da yüzde 19 düştü. Çin'in iktidardaki Komünist Partisi bu hafta 'üçüncü plenumunu' başlatıyor. Reformlar gündemin başında yer alıyor ve yoğun bir öncelik listesi arasında, Pekin'den gelen geliri nakit sıkıntısı çeken bölgesel hükümetlere yönlendirmeye çalışmak için mali sistemde son üç on yılın en önemli revizyonunu içerebilir.

Petrol fiyatları, özellikle ABD enflasyonundaki yavaşlama ve OPEC tarafından yayınlanan çok iyimser tahminler olmak üzere olumlu küresel verilere rağmen nefesleniyor. OPEC, bu yıl günlük 2,25 milyon varil (mbpd) ve 2025'te günlük 1,85 mbpd talep büyümesi öngörüyor. Bu rakamlar, 2024'te günlük 960.000 varil ve 2025'te günlük 1 mbpd büyüme öngören Uluslararası Enerji Ajansı'nın rakamlarından çok daha iyimser. Sonuç olarak; Petrol fiyatları dün, önde gelen ithalatçı Çin'deki talebe ilişkin endişelerin, ABD'deki destekleyici ekonomik haberler, OPEC+ arz kısıtlaması ve Orta Doğu'da devam eden gerginlikleri dengelemesiyle geriledi. Son ticaret verileri karışık, Çin petrol ithalatı yıllık bazda yaklaşık yüzde 10 daraldı. Fiyat cephesinde Brent yaklaşık 86 dolar, WTI ise yaklaşık 82,40 dolar seviyesinde işlem görüyor.

Veri cephesinde; Salı günü Avrupa CVS ticaret dengesini ve ABD perakende satışlarını, Çarşamba günü; Haziran ayına ait ABD GM endüstriyel üretim rakamlarını ve Avrupa TÜFE'sini, Perşembe günü ECB yeniden finansman oranını ve Cuma günü Haziran ayına ait Alman ÜFE'sini bekliyoruz. Yurtiçinde ise 19 Temmuz’da Moody’s’in Türkiye’ye ilişkin yapacağı değerlendirme ana başlık. Beklentimiz, Türkiye’nin “B3” olan kredi notunun iki kademe birden artırımı yönünde. Fitch ve S&P Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyenin 4 kademe, Moody’s’ ise yatırım yapılabilir seviyenin 6 kademe altında değerlendiriyor.

Manşette öne çıkanlar

Takasbank, merkezi karşı taraf veya teminat yönetimi hizmeti verdiği piyasalarda işlem teminatı hesaplamalarında kullanılan risk parametrelerini, piyasa koşulları dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler sonucu güncelledi. Takasbank'tan yapılan açıklamaya göre, yeni risk parametreleri 16 Temmuz 2024 Salı günü, gün içi ilk risk hesaplama anından itibaren geçerli olacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere ziyaret ettiği ABD'nin başkenti Washington'dan dönüşünde uçakta gazetecilere açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı. Erdoğan, "Almanya'yla bizim şu anda Akkuyu Nükleer Santrali için gelmesi gereken türbinlerin Alman gümrüğünde bekliyor olması gibi bir sıkıntımız var. Bu, bizi ciddi manada rahatsız etmiştir." dedi.

Türkiye'nin yılın ilk yarısında ihracatını değer bazında en fazla artırdığı ülke Romanya olurken, bu ülkeye yapılan dış satım 4 milyar dolara yaklaştı. İki ülke arasında özellikle enerji ve inşaat alanında yapılan işbirlikleri de Romanya'nın Türkiye'nin ihracatındaki yerini ortaya koyuyor.

Türkiye'nin yerli ve milli otomobili Togg'un Bursa'daki fabrikasını inşa eden Türk firması, bu projenin referansıyla dünya devi BMW'nin Macaristan'da kuracağı fabrikanın yapımında görev üstlendi.

AK Parti kurmayları, uzun süredir kamuoyunda tartışılan vergi paketine son şeklini verdi. Edinilen bilgilere göre Erdoğan’a sunulan raporda; en düşük emekli maaşı alanlara; bin 500, 2 bin ve 2 bin 500 TL zam yapılmasının bütçeye yükü kalem kalem anlatıldı. En güçlü seçeneğin 12 bin TL olduğu, bu rakamın Erdoğan’ın onayı ile 12 bin 500’e çıkarılabileceği beklentileri hakim. 

2025- 2027 yılı Orta Vadeli Program (OVP) hazırlıkları başladı. Gelecek yıl kamu yatırım projeleri, bütçe sınırları içinde kalınarak ayrılan kaynakların üzerinde harcama yapılmasına yol açmadan azami tasarruf anlayışı içinde yürütülecek. Hürriyet haberine göre, yeni hizmet binası projeleri, sadece acil ve zorunlu durumlarda, somut verilerle gerekçelendirilmesi halinde teklif edilebilecek. 

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Washington Ekonomi Kulübü tarafından düzenlenen etkinlikte değerlendirmelerde bulundu. Powell, bu yılın ikinci çeyreğindeki üç verinin enflasyonun yüzde 2'ye düştüğüne dair "güveni biraz artırdığını" ifade etti. Eski ABD Başkanı Donald Trump'a yönelik suikast girişiminin piyasalara etkisinin sorulması üzerine Powell, "Ülkemiz için gerçekten çok üzücü bir gün." yanıtını verdi.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, enflasyonun ABD merkez bankasının faiz oranlarını düşürmek için belirlediği yüzde 2'lik hedefe doğru ilerlediğine dair "güvenin arttığını" söyledi. Fortune tarafından düzenlenen teknoloji odaklı bir konferansta konuşan Daly, "Enflasyonu yüzde 2'ye indirmek için sürdürülebilir bir hıza yaklaştığımıza dair güven artıyor" dedi ve bir noktada politika ayarlaması beklediğini sözlerine ekledi.

Goldman Sachs baş ekonomisti Jan Hatzius, Pazartesi günü müşterilerine gönderdiği bir notta, FOMC'nin 30-31 Temmuz toplantısından itibaren temel faiz oranını düşürmeye başlaması için "sağlam bir gerekçe" gördüğünü yazdı. Son dönemdeki cesaret verici fiyat verileri enflasyonun azaldığına işaret eden Hatzius, "Temmuz ve Ağustos aylarında daha da iyi huylu baskılar." bekliyor.

ABD'de Cumhuriyetçi Parti, 5 Kasım başkanlık seçimleri için adaylarının Donald Trump olduğunu açıkladı.

UBS Group AG'nin yeni araştırmasına göre, Çin'in ABD'ye yaptığı tüm ihracatlara yüzde 60 oranında yeni gümrük vergisi getirilmesi, Çin'in yıllık büyüme oranını yarıdan fazla azaltacak ve eski Başkan Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesi halinde Pekin için risklerin altını çizecek. Trump'ın bu yılın başlarında Çin'den ithal edilen mallara yüzde 60 oranında sabit bir gümrük vergisi uygulamayı düşündüğü bildirilmişti.

UBS Group AG'nin yeni araştırmasına göre, Çin'in ABD'ye yaptığı tüm ihracatlara yüzde 60 oranında yeni gümrük vergisi getirilmesi, Çin'in yıllık büyüme oranını yarıdan fazla azaltacak ve eski Başkan Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönmesi halinde Pekin için risklerin altını çizecek. Trump'ın bu yılın başlarında Çin'den ithal edilen mallara yüzde 60 oranında sabit bir gümrük vergisi uygulamayı düşündüğü bildirilmişti.

Uluslararası Para Fonu (IMF), gelişmekte olan piyasalara sermaye akışlarının geçen yıl, 2022'de yaşanan düşük seviyelerden biraz toparlandığını, Çin hariç gelişmekte olan piyasalara net sermaye girişlerinin 110 milyar dolara çıktığını belirtti.

Japonya Baş Kabine Sekreteri Yoshimasa Hayashi, Japon yetkililerin döviz piyasasında aşırı oynaklığa karşı mümkün olan tüm tedbirleri almaya hazır olduğunu söyledi. Hayashi, "Döviz kurlarının temel değerleri yansıtacak şekilde istikrarlı hareket etmesi önemlidir. Aşırı oynaklık istenmeyen bir durumdur. Döviz kuru gelişmelerini yakından izleyeceğiz ve mümkün olan tüm tedbirleri almaya hazırız." dedi.

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, ülkedeki yakıt pazarında durumun istikrarlı olduğunu belirterek, eğer olumsuz gelişmeler yaşanırsa benzin ihracatını ağustostan itibaren tekrar yasaklayabileceklerini söyledi.