1880'li yıllarda inşa edildiğinde Kilis'in en büyük zeytinyağı ve sabun imalathanesi olan bina, 1960'a kadar bu alanda hizmet verdi, sonraki senelerde teknolojinin gelişmesiyle bir anlamda kaderine terk edildi.
Kesme taştan L şeklinde iki katlı tasarlanan, 2009'da kamulaştırılarak restore edilen binanın 2018'de müze yapılması kararlaştırıldı. 1 Ekim 2021 itibarıyla, arkeoloji ile etnografya bölümleri olan, Kalkolitik, Tunç, Demir çağları, Roma, Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait çok sayıda eserin bulunduğu bina, sabun üretimini anlatan eser ve yapım aşamasını tasvir eden canlandırmaların yer aldığı müze olarak faaliyet gösteriyor.
Yangın nedeniyle depoya taşınan eserler yeniden sergide
İl Kültür ve Turizm Müdürü Cuma Özdemir, AA muhabirine, 2009'da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kamulaştırılan binanın kısa zamanda ayağa kaldırıldığını vurguladı.
Kilis'te daha önce bir müzenin olduğunu ancak 2015'te çıkan yangın sonrası eşyaların depoya alındığını hatırlatan Özdemir, yeni müzenin faaliyete geçmesiyle ziyaretçi kabulüne başladıklarını aktardı.
Özdemir, müzenin 1400 metrekareden büyük kapalı alana sahip olduğunu belirterek, "Müzede arkeolojik ve etnografik eserler sergileniyor. Buradaki eserlerimiz çoğunlukla bölgenin en büyük höyüklerinden olan Oylum Höyük'ten çıkarılan eserler." diye konuştu.
Oylum Höyük'ün Hitit medeniyetine ev sahipliği yaptığını vurgulayan Özdemir, şunları kaydetti:
"Oylum Höyük'te, milattan önce 4-5 bin yıllarına kadar inen bir tarih var. Bölgemiz, özellikle ilimiz bereketli hilal coğrafyasının en kadim şehirlerinden biri. Kültür varlığı olarak çok zengin bir bölgeye sahibiz. Pazartesi hariç haftanın 6 günü saat 8 ile 5 arası ziyaretçilerimize burada görsel şölen sunuyoruz. Etnografya bölümünde 1500'li yıllarda bölgemizde yapılan Mercidabık Savaşı'nın bir canlandırılması var. Mutfaklarda kullanılan eserlerimiz var. Mekan olarak çok otantik bir mekan, güzel bir ortam, destinasyon. Bütün ziyaretçilerimizi bekliyoruz."
