Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, bakanlıkta düzenlenen basın toplantısında gündemi değerlendirdi ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Gazze'de yaşanan son olayları değerlendiren Keçeli, "Birincisi burada bir ateşkes ilan edilmeli, ikincisi insani yardımlar Gazze’ye bir an evvel ulaştırılmalı, üçüncüsü Filistinlilerin yerlerinden edilmelerine yönelik politikalarına son verilmeli, dördüncüsü ise bu gerilimin bölgesel bir çatışmaya dönüşmesine engel olmak isteriz" dedi.
Gazze'de yaşananların artık sözle ifade edilemez bir hale geldiğine dikkati çeken Keçeli, "Büyük olasılıkla, İsrail, uluslararası hukuk, uluslararası insani hukuk bakımından, işlenmiş olan, işlenmesi mümkün bütün suçları bu işin sonunda işlemiş olacak" diye konuştu.
Gazze'deki Türk vatandaşlarının tahliyesi
Gazze'den bugüne kadar 1359 Türk, KKTC vatandaşının ve yakınlarının tahliye edildiğini aktaran Keçeli, savaş koşullarında insanlara ulaşmanın zorluğuna değindi ve bu konuda Türkiye’nin elinden geleni yaptığını söyledi.
Keçeli, "Şu anda tahliye işlemlerini takip ettiğimiz 1097 kişi var, hepsi vatandaşımız değil." diyerek, yerel makamlarla koordineli olarak tahliye işlemlerinin takip edildiğini kaydetti.
"Refah'taki durum, uluslararası hukuk açısından suç teşkil ediyor"
Uluslararası Adalet Divanında (UAD) devam eden 2 süreç olduğunu hatırlatan Keçeli, bunlardan birinin 2022'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararıyla UAD'den İsrail'in "işgal ettiği topraklarda" yaptıklarıyla ilgili görüş istenmesi olduğunu ve Türkiye'nin buna katkı sağladığını ifade etti.
İsrail hakkında alınan uluslararası kararların sahadaki durumu değiştirmediğine değinen Keçeli, Refah'taki gelişmelerden rahatsız olduklarını aktardı. Keçeli, şöyle devam etti:
Biz Refah’taki gelişmelerden de fazlasıyla rahatsızız. Refah’ta yaşananlar artık İsrail'in Gazze halkına uyguladığı zulmün kategorik olarak yerinden edilme noktasına geldiğini gösteriyor. Bu da başta dediğim gibi, uluslararası hukuk ve uluslararası insani hukuk açısından bir suç teşkil ediyor. Bir an önce bunun durması lazım.
"Hiçbir ülkenin vizeyi bir şantaj kartı olarak kullanma hakkı yok"
AB'yle vize serbestisi konusunda yüzde 92 oranında sürecin tamamlandığını ve yerine getirilmemiş sadece 6 kriter olduğunu belirten Keçeli, bu konuda diğer konularda olduğu gibi Avrupa Birliği'nin ciddi bir siyasi irade ortaya koyması gerektiğini söyledi.
Keçeli, Türkiye'nin bu konuyu ikili ve çok taraflı platformlarda sürekli dikkate getirdiğini dile getirerek,"Hiçbir ülkenin vizeyi bir şantaj kartı olarak kullanma, vatandaşlarımıza gündelik hayatlarında sıkıntı yaratmaya hakkı yoktur" ifadesini kullandı.
Türkiye'nin Birleşik Krallık ve İtalya ile sığınmacı konusunda bir anlaşması olup olmadığına dair söylemlere ilişkin Keçeli, "Bizim hiçbir ülkeyle kendi vatandaşlarımız dışında, kimsenin Türkiye'ye geri dönüşüyle alakalı bir mutabakatımız, anlaşmamız yok. (Türkiye) Burası da bir üçüncü dünya ülkesi değil. Bence bunu kimse ciddi bir şekilde teklif edemez" diye konuştu.
Şam yönetiminden beklentiler
Keçeli, Suriye rejimi ile ilgili normalleşmeye değinerek, geçen yıl üst düzeyde yapılan 3 toplantıda da aynı mesajları verdiklerini belirterek, "Dedik ki bizim bu süreçten beklentimiz Şam yönetiminin terörle mücadele konusunda bir ilerleme kaydetmesi, Suriyelilerin güvenli, onurlu ve gönüllü bir şekilde geri dönüşlerinin sağlanması için gerekli ortamın yaratılması ve BM öncülüğünde devam eden anayasa sürecinin siyasi sürece ciddi bir şekilde, sonuç verici bir şekilde angaje olmasıydı. Tabii, insani yardımın ihtiyaç duyulan bölgelere ulaştırılması da bizim beklentilerimiz arasında" şeklinde konuştu.
Öte yandan, Suriye rejiminin sürekli bir ön şart sunduğunu söyleyen Keçeli, Türkiye'nin süreçten beklentileri meselesiyle (etraflı) görüşmelere başlanması için bir ön şart konulması hususunun aynı olmadığını vurguladı.
Keçeli, bu konuda Türkiye'nin duruşunun değişmediğinin altını çizerek, "Biz yapıcı ve iyi niyetli bir şekilde Şam yönetimiyle konuşmaya hazırız. Ancak Şam yönetiminin de aynı şekilde yaklaşması lazım. Bakan Fidan'ın ifadesini kullanacağım, (Şam yönetiminin) kendisi olarak konuşması lazım" dedi.
PKK ile KYB'nin ideolojik yakınlığı
Keçeli, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile PKK arasındaki ideolojik yakınlığın Türkiye için temel sorun olduğuna ve KYB'ye bu konuda gerekli uyarıların yapıldığına vurgu yaparak, "Birincisi, Suriye'den Irak'a terörist geçişi bakımından, birtakım imkan ve kabiliyetlerin nakli bakımından, PKK'nın Süleymaniye'den destek aldığını görüyoruz. Dahası PKK'ya Süleymaniye'de serbestçe faaliyet gösterme hakkı tanındığını görüyoruz. Bir hastanesi olduğuna dair elimizde istihbarat var. Hatta oradaki bazı binaların, PKK'nın iletişim kurması için kullanıldığını da biliyoruz. Bunu biz çok uzun zamandır KYB'nin dikkatine getiriyoruz." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin KYB'ye tepkisini ilk etapta hava sahası kapatarak değil, KYB'nin Ankara'daki ofisini ve Türkiye'nin Süleymaniye'deki Konsolosluk Ajanlığını kapatarak gösterdiğini kaydeden Keçeli, Dışişleri Bakanlığı olarak diplomatik tedbirleri almaya devam edeceklerini ve çeşitli kurumların da KYB ile görüşmelerinin devam ettiğini düşündüğünü söyledi.
Keçeli, "Bizim için terörle mücadele, 1 numaralı gündem maddesi. Irak anayasası, Irak'ın kendi topraklarını terör örgütlerine kullandırmayacağı yönünde bir ifade içeriyor. Bizim Irak'taki tüm oluşumlardan, tüm taraflardan beklentimiz, bu anayasanın bu maddesinin gereğinin yapılmasıdır." diye konuşarak, Irak makamlarıyla Aralık 2023'te Ankara'da yapılan güvenlik zirvesinde, Irak makamlarının ilk kez PKK'yı ortak tehdit olarak yorumladığına ve bunun gereğinin hayata geçirilmesini beklediklerine dikkati çekti.
Irak ve Türkiye'nin sonsuza dek komşu olacağını söyleyen Keçeli, "Aramızda hiçbir sorun kalmazsa, bu ancak iki halkın refahını, güvenliğini ve istikrarını daha da fazla arttırır." dedi.
