BMD Araştırma verilerine göre, geride bıraktığımız haftada yurt içinde merkezi yönetim bütçesi takip edilirken yurt dışında ise İngiltere ve Euro Bölgesi’nde enflasyon verisinin yanı sıra Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararı ve AMB Başkanı Christine Lagarde’nin, PPK toplantısı ile ilgili basın toplantısı ön plana çıktı.
İngiltere’de tüketici fiyat endeksi, Haziran’da aylık %0,1 artarken yıllık enflasyon ise %2,0’de sabit kaldı. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, Haziran ayında aylık %0,2 artarken Mayıs ayında %2,6 olan yıllık enflasyon, Haziran ayında beklentilere paralel %2,5 oldu. Avrupa Merkez Bankası (AMB), faizleri beklentilere paralel değiştirmeyerek refinansman, mevduat ve marjinal fonlama faizlerini sırasıyla %4,25, %3,75 ve %4,50 seviyesinde sabit bıraktı. Karar metninde, faizleri gerektiği müddetçe kısıtlayıcı tutma taahhüdü tekrarlanırken kısıtlayıcılığın seviyesi ve süresinin verilere bağlı olacağı ifade edildi. Aynı zamanda, Euro Bölgesi'nde fiyat baskılarının hala yüksek olduğu ve manşet enflasyonun 2025 yılına kadar hedefin üzerinde kalacağı aktarıldı. AMB Başkanı Lagarde, faiz kararı sonrasında yapılan basın toplantısında, Haziran'da gerçekleşen faiz indiriminin piyasalarda çok ılımlı bir şekilde etkisini gösterdiğini belirtti. Lagarde, gerekli olduğu takdirde ellerindeki bütün araçları kullanıp enflasyonu orta vadeli hedeflerine döndürmekte kararlı olduklarını ifade etti. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi.
Türkiye’de merkezi yönetim bütçesi, Haziran ayında 275,3 milyar lira açık verirken yılın ilk 6 ayında 747 milyar TL açık verdi. Bütçe giderleri, Haziran ayında 866,5 milyar TL ve bütçe gelirleri 591,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Faiz dışı denge ise 176 milyar TL açık verdi. Haftaya pozitif başlayan ve hafta içinde karışık bir seyir izlemesine rağmen 11.252,11 ile rekor tazeleyen BİST100 Endeksi, %0,83 kazançla 11.156,20 puandan haftayı tamamladı. 33,00’lü seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, 33,16 ile rekor kırdı. Euro/TL ise 36,36 ile tarihi zirvesini yeniledi.
Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 5-12 Temmuz haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 57,7 milyon dolar hisse senedi satışı, 895,4 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 10,3 milyon dolar Özel Sektör Tahvil alımı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin 243 milyon dolar artarak 101.285 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 945 milyon dolar artarak 62.405 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 2.145 milyon dolar azalarak 59.421 milyon dolar (1.943 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.
Uzun vadede ne bekliyoruz
TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9 seviyesinde tutarken, 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 seviyesine çekti. 23 Mart, 27 Nisan ve 25 Mayıs tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %8,50 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 22 Haziran’da 650 baz puan, 20 Temmuz’da 250 baz puan, 24 Ağustos’ta 750 baz puan, 21 Eylül’de 500, 26 Ekim’de 500, 23 Kasım’da 500 baz puan ve 21 Aralık tarihli toplantısında 250 baz puan artırarak politika faizini %42,50 seviyesine çıkardı. TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak %45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak %50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs ve 27 Haziran tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %50 seviyesinde sabit bıraktı.
Haziran ayında %1,64 artan TÜFE’nin Haziran 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Temmuz ayında %2,41, 2024 yılı sonunda %43,52 ve 12 ay sonrasında %31,79 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 37,75 ve 12 ay sonrasında ise 41,41 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 29,0 milyar dolar, 2025 yılında ise 28,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla %3,3 ve %3,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında %50,00 ve 12 ay sonrasında ise %35,90 olması beklenmektedir.
