Avrupa Birliği (AB) üyesi 28 ülkenin liderini, AB Komisyonu, AB Konseyi, Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği gibi temel kurumların başına gelecek isimleri müzakere etmek için Brüksel'de bir araya getiren zirve başladı.
Zirve öncesinde basına açıklamalarda bulunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, liderlerin bugün AB Komisyonu, AB Konseyi ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği pozisyonları üzerinde mutabık kalması gerektiğine dikkati çekti.
Macron, "AB Konseyi'nin direkt belirleyeceği 4 pozisyondan 2'sinin kadın olması gerekiyor. Umarım bu akşam 'uzlaşı ruhuyla' bir anlaşmaya varırız." dedi.
AB Komisyonu Başkanı'nın belirlenmesinde temel kriterin liyakat olması gerektiğini ifade eden Macron, olası isimler arasında AB Brexit Müzakerecisi Michel Barnier, liberallerin adayı Margrethe Vestager ve sosyalistlerin adayı Frans Timmermans'ı sıraladı.
"Kolay olmayacak"
Almanya Başbakanı Angela Merkel de "Yeni bir AB Komisyonu Başkanı belirlemek kolay olmayacak." ifadesini kullandı.
Almanya'nın yapıcı bir rol oynayacağını kaydeden Merkel, AB kurumları arasında olası bir çatışmanın önlenmesi gerektiğine dikkati çekti.
İngiltere Başbakanı Theresa May ise "yapıcı bir tartışma" olacağını ümit ettiğini belirterek, "AB'den ayrıldığımızda 27 ülkeyle ilişkimiz sürecek. Benzer sınamalarla birlikte mücadele edeceğiz ve değerlerimizi koruyacağız." diye konuştu.
"Sonuç elde etmek zorundayız"
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, halefinin belirleneceği sürecin bir an önce sonuçlanması gerektiğine vurgu yaparak, "Sonuç elde etmek zorundayız." dedi.
Juncker, AP'de en fazla oy oranına sahip olan siyasi grubun liste başı adayının AB Komisyonu Başkanı seçilmesini öngören "Spitzenkandidat" sistemine ilişkin, "Liberaller birkaç ismi liste başı adayı yaparak bu sistemi öldürdü." diye konuştu.
Timmermans'ın AB Komisyonu Başkanı olup olamayacağının sorulması üzerine Juncker, "İyi olmasaydı yardımcım yapmazdım, yardımcı olmak başkan olmak anlamına gelmiyor ancak bu işi yapabileceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
"Timmermans Avrupa'yı bölüyor"
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ise sosyalist aday Timmermans'ın AB Komisyonu Başkanlığı'na uygun olmadığını ifade ederek, "Timmermans üzerinde uzlaşıya varılan bir aday değil. Timmermans güçlü bir şekilde Avrupa'yı bölen aday. Komünizm sonrası oluşan Orta Avrupa'yı kesinlikle anlamıyor." diye konuştu.
Çekya Başbakanı Andrej Babiş de Timmermans'ın uygun aday olmadığını belirterek, bölgeye yönelik olumsuz bir tutumu olduğunu ifade etti.
Önemli pozisyonlar için zorlu müzakere
Önemli koltukların başında yer alan AB Komisyonu Başkanlığı'nın yanı sıra AB Konseyi, AP, Avrupa Merkez Bankası, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği'ne de yeni atamalar yapılması gerekiyor.
Söz konusu pozisyonlar için üye ülkeler ve AP yoğun müzakereler yürütüyor. Tüm pozisyonlar için ayrı atamalar yapılacak olsa da müzakereler genellikle bir "paket" halinde yürütülüyor.
AB Komisyonu Başkanı Juncker'in görev süresi 31 Ekim, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk'ın 30 Kasım, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve ECB Başkanı Mario Draghi'nin 31 Ekim 2019'da sona eriyor. Görev süresi Temmuz ayı içinde son bulacak AP Başkanı Antonio Tajani'nin yerine de yeni başkanının parlamentonun ilk oturumunda belirlenmesi öngörülüyor.
