Ramazan’dan sonra gelen Şevval ayı, Müslümanlar için ibadetlerle dolu bir dönemin devamıdır. Bu ayda tutulan 6 günlük nafile oruç, hem hadislerde övgüyle anılmış hem de İslam alimleri tarafından teşvik edilmiştir. "Bir yıl oruç tutmuş gibi sevap kazandırır" şeklinde aktarılan bu ibadetin zamanı, şekli ve hükümleri halk arasında merak konusudur.
Şevval Ayı Nedir?
Şevval, Hicri takvime göre Ramazan ayından sonra gelen ve Zilkade’den önceki onuncu aydır. İsmi Arapça kökenli olup, “yükselmek, yukarı çıkmak” anlamındaki şevl kökünden türemiştir. Kamerî aylardan biri olan Şevval, Ramazan Bayramı'nın hemen ardından başlar ve yaklaşık 29–30 gün sürer.
6 Gün Oruç Nedir? Hükmü ve Fazileti
Hükmü:
Şevval ayında tutulan 6 günlük oruç, farz değil, müstehaptır. Yani yapılması sevap, yapılmaması günah değildir.
Hadislerle Fazileti:
“Kim Ramazan orucunu tutar ve ardından Şevval ayından altı gün oruç tutarsa, sanki bir yıl boyunca oruç tutmuş gibi olur.”
(Müslim, Sıyâm, 204)
“Ramazandan sonra Şevval ayında altı gün oruç tutan kişi, anasından doğduğu gün gibi günahsız olur.”
(Taberanî)
İslam alimlerine göre Ramazan orucu 10 kat sevapla değerlendirilir. 30 gün x 10 = 300. Şevval’de tutulan 6 gün x 10 = 60. Toplamda 360 günlük sevaba tekabül eder ki bu da bir yıl eder.
2025'te Şevval Ayı Ne Zaman Başlıyor ve Bitiyor?
Şevval ayı başlangıcı: 10 Nisan 2025 Çarşamba
Ramazan Bayramı: 10 Nisan (ilk gün)
Oruç tutulabilecek günler: 11 Nisan – 8 Mayıs 2025 (Şevval boyunca)
Not: Bayramın birinci günü oruç tutmak haramdır. Dolayısıyla Şevval orucuna bayramın ikinci gününden itibaren başlanabilir.
Şevval Oruçları Aralıklı mı, Peş Peşe mi Tutulmalı?
Şevval ayında 6 gün orucun peş peşe tutulması daha faziletli görülmekle birlikte, aralıklı olarak tutulması da caiz ve geçerlidir.
Oruç zamanlaması hakkında örnekler:
Peş peşe tutmak: 11–16 Nisan arası
Aralıklı tutmak: Pazartesi ve Perşembe gibi faziletli günlerde (örneğin: 11, 15, 18, 22, 25, 29 Nisan)
Kaynak: İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtâr, 2/435
Şevval Orucu ile Ramazan Kazası Birlikte Tutulabilir mi?
Bu konu fıkhi açıdan çokça sorulur. Cevap: Hayır, aynı gün hem nafile hem kaza niyetiyle oruç tutulamaz. Tek bir niyet yapılmalıdır.
Sadece Şevval orucuna niyet edilirse: Nafile sevabı kazanılır.
Sadece kaza orucuna niyet edilirse: Farz borcu ödenmiş olur, ama Şevval orucu sevabı alınmaz.
İkisine birlikte niyet geçersizdir. (Çoğunluk görüşü)
Tavsiye: Ramazan kazaları varsa önce onlar tutulmalı, ardından Şevval oruçları nafile olarak tutulmalıdır.
Şevval Orucu Nasıl Tutulur? (Adım Adım)
Niyet: Sabah imsaktan önce, “Allah rızası için Şevval orucunu tutmaya” şeklinde niyet edilir.
Süreç: Ramazan’daki gibi imsak ile iftar arasında oruç hükümleri geçerlidir.
İftar: Akşam ezanıyla birlikte oruç açılır, dua edilir.
Şevval Orucu Hakkında Diyanet Açıklaması
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 2025 açıklamasına göre:
Şevval ayında tutulan 6 gün oruç, Ramazan orucunu tamamlayıcı mahiyettedir.
Aralıklı tutulmasında dinen bir sakınca yoktur.
Kaza oruçları ile aynı anda tutulamayacağı belirtilmiştir.
Kaynak: www.diyanet.gov.tr
Şevval Orucu Kimler İçin Uygun Değildir?
Ramazan kazası olanlar için öncelik kaza orucudur.
Hamileler, emziren anneler, yaşlılar ve kronik hastalar, sağlık durumlarına göre oruç tutmamalı ya da doktor onayı almalıdır.
Seyahatte olanlar ise tutmayıp sonra kaza edebilirler.
Kısaca Sıkça Sorulan Sorular (Özet)
| Soru | Cevap |
|---|---|
| Şevval orucu ne zaman tutulur? | Ramazan Bayramı'nın 2. gününden itibaren, ay sonuna kadar |
| Kaç gün tutulur? | 6 gün |
| Peş peşe mi olmalı? | Tavsiye edilir, ama şart değil |
| Kaza orucu yerine geçer mi? | Hayır |
| Aynı anda hem kaza hem nafile niyeti olur mu? | Hayır, biri seçilmeli |
| Faziletli günlerde tutmak olur mu? | Evet, pazartesi/perşembe gibi günlerde tutmak teşvik edilir |
Ramazan Ruhunun Devamı
Şevval ayı, Ramazan’ın ruhunu devam ettirmek, nefsi disiplin altına almak ve manevi kazanç elde etmek için eşsiz bir fırsattır. 6 günlük Şevval orucu, bireyin yıl boyunca ibadet şuurunu canlı tutmasına yardımcı olur. Gerek bireysel gerek toplumsal yönüyle bu ibadet, müminlerin takvasını artıran bir uygulamadır.
