İsrail siyasetinde dikkat çeken bir gelişme yaşandı. Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin önemli ortaklarından biri olan İskan Bakanı Yitzhak Goldknopf, başbakan yardımcılığı görevinden istifa ettiğini resmen açıkladı. Ancak Goldknopf, İskan Bakanlığı görevine ve hükümet ortaklığına devam edecek. Bu hamle, İsrail'de uzun süredir tartışılan zorunlu askerlik yasası krizinin doğrudan bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Maariv ve Yedioth Ahronoth gibi İsrail'in önde gelen gazetelerinde yer alan haberlere göre, Birleşik Tevrat Yahudiliği Partisi lideri Goldknopf, dini okul (Yeşiva) öğrencilerinin zorunlu askerlikten muaf tutulmasını güvence altına almak adına sembolik olarak üstlendiği başbakan yardımcılığı görevini bırakma kararı aldı. Partisinin lider kadrosuyla yaptığı ortak bir toplantı sonrasında alınan bu karar, İsrail kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Goldknopf’un bu istifasının, kısa süre önce yayınlanan ve yeğeninin düğününde askerlik karşıtı sloganlarla dans ettiği görüntülerden sonra gelmesi dikkat çekti. Ancak parti kaynakları, istifanın bu görüntülere gelen tepkilerle değil, zorunlu askerlik yasasında yaşanan çıkmazla bağlantılı olduğunu vurguladı.
Harediler Üzerindeki Baskı Artıyor: Askerlik Krizi Derinleşiyor
İsrail toplumunun yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan Harediler, dini eğitimlerini gerekçe göstererek zorunlu askerlik hizmetine karşı çıkıyor. Bu bağlamda hükümet içerisinde uzun süredir devam eden gerilim, Yüksek Mahkeme'nin 25 Haziran’da aldığı tarihi kararla tırmanmıştı. Mahkeme, Haredi gençlerin askerlikten muaf tutulmasının yasal bir dayanağı bulunmadığını belirterek, askere çağrılmaları gerektiğine hükmetmişti.
Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın Kasım ayında 7 bin Haredi genci askere çağırma kararını onaylaması, bu topluluğa yönelik baskıyı artırmıştı. Son olarak Şubat başında ise 1200’den fazla Ultra-Ortodoks genç hakkında gözaltı emri çıkarıldığı bildirildi.
Goldknopf, Netanyahu’yu açıkça uyararak, Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak yasal düzenleme meclise getirilmezse hükümetten çekileceklerini duyurmuştu. Ancak koalisyon içindeki diğer Haredi ortakların tutumu ve Yahudi Gücü Partisi’nin desteği nedeniyle bu tehdit askıya alınmıştı.
Koalisyon Dengesinde Yeni Bir Fay Hattı
Goldknopf’un istifası, İsrail koalisyon hükümetinde önemli bir kırılmanın habercisi olabilir. Netanyahu hükümeti için kritik öneme sahip olan Ultra-Ortodoks partiler, hükümetin devamlılığı açısından vazgeçilmez bir pozisyonda bulunuyor. Bu nedenle Goldknopf’un başbakan yardımcılığından çekilmesi sembolik olsa da, mevcut siyasi dengelerde ciddi dalgalanmalara yol açabilir.
Dini kimlik ile devlet politikaları arasında sıkışmış bir İsrail portresi çizen bu gelişmeler, önümüzdeki süreçte daha büyük çatışmalara zemin hazırlayabilir. Özellikle zorunlu askerlik yasasının tekrar gündeme gelmesi, hükümetin iç uyumunu sınayan bir mesele olmaya devam edecek gibi görünüyor.