Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) yalnızca sekiz gün sürmesi planlanan görevleri beklenmedik şekilde dokuz aya uzayan astronotlar Suni Williams ve Butch Wilmore, nihayet Dünya'ya döndü. Ancak bu uzun uzay yolculuğunun ardından, onları zorlu bir iyileşme süreci bekliyor. Bilim insanları, uzun süre mikro yer çekimi ortamında kalmanın insan vücudu üzerinde ciddi etkiler bıraktığını belirtiyor.
Uzayda Kalmanın Vücuda Etkileri
Güney Galler Üniversitesi'nden İnsan Fizyolojisi Uzmanı Prof. Damian Bailey, "Uzay, insanlığın karşılaştığı en zorlu ortamdır ve vücudumuz bu aşırı koşullara uyum sağlayacak şekilde evrimleşmemiştir" ifadelerini kullandı. Astronotlar, mikro yer çekimi ortamında geçirdikleri uzun sürenin ardından ciddi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalabiliyor.
Kas ve Kemik Erimesi
Yer çekiminin olmadığı ortamda kaslar ve kemikler kullanılmadığı için zayıflıyor. Prof. Bailey'ye göre, astronotlar her ay kas ve kemik kütlelerinin %1’ini kaybediyor. Bu, hızlandırılmış bir yaşlanma sürecine benzetiliyor. Uzayda her gün iki saatlik egzersiz programına katılmalarına rağmen, Dünya'ya döndüklerinde kaybettikleri kas ve kemik yoğunluğunu geri kazanmaları aylar, hatta yıllar sürebiliyor.
Beyin ve Gözlerde Kalıcı Hasar Riski
Mikro yer çekimi, vücut sıvılarının baş bölgesine yönelmesine neden olarak beyinde basınç artışına yol açıyor. Bu durum, yüzde şişkinlik, görme bozuklukları ve optik sinirde kalıcı değişiklikler meydana getirebiliyor. Uzmanlar, bu etkilerin kalıcı olabileceğini ve uzun süreli uzay misyonlarında astronotların görme yetisini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor.
Denge Kaybı ve Baş Dönmesi
Uzayda yukarı, aşağı veya yan kavramları olmadığından astronotların denge sistemi bozuluyor. Dünya'ya döndüklerinde, yeniden yer çekimine uyum sağlamakta zorlanıyorlar. Astronot Tim Peake, "Dünyaya döndüğümde ilk birkaç gün yürümekte bile zorlandım. Dengeyi kazanmak ve baş dönmesini durdurmak büyük bir mücadele gerektiriyor" ifadelerini kullandı.
İyileşme Süreci Aylarca Sürebilir
Uzmanlar, uzun süreli uzay yolculuklarının insan sağlığı üzerinde kalıcı etkiler bırakabileceğini vurguluyor. Astronotlar, Dünya'ya döndükten sonra yoğun bir rehabilitasyon sürecine girerek vücut fonksiyonlarını yeniden kazanmak için çalışmak zorunda kalıyor. Ancak bazı değişimlerin tamamen geri dönmemesi, uzay araştırmalarında yeni stratejilerin geliştirilmesini gerektiriyor.
