SUUDİ KADINLARA HALA YASAK OLAN 5 ŞEY 

Gizem ŞENYURT 18 Haz 2018

Gizem ŞENYURT
Tüm Yazıları
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman'ın ülkeyi modernleştirme reformları kapsamında kadın hakları konusunda bazı değişiklikler yapıldı.

Bunlardan en çok ses getireni kadınların araç kullanma yasağının kaldırılması ve ehliyet alma hakkının verilmesiydi. Dünya Kupası'nın başladığı bugünlerde stada gidip maç izleme hakkı da elde eden kadınların Suudi Arabistan'da hala yapamadığı bazı şeyler var. Ülkenin kanunlarına göre her kadının erkek akrabaları arasından bir yasal koruyucusu yani vasisi olmak zorunda. Kadınla ilgili tüm önemli kararlar, vasisinin izni ile gerçekleşebiliyor. İşin tuhaf yanı bu kişi 5 yaşındaki erkek kardeşiniz bile olabilir. Gelin bu 5 yasağa göz atalım:

1- Evlenmek ve boşanmak: Evlenmek için vasinizin yazılı iznine ihtiyacınız var. Bu kişinin onayı, sizin rızanızdan daha önemli. Yani kadın evlenmek istemese bile koruyucunun onayı varsa evlilik gerçekleşiyor ve bu durum yasal.

Boşanmak için de kadının izin alması gerekiyor fakat bu durumda onay veren kişinin kocası olması lazım. Kocanın onayı olmadan kadının boşanma talebi mahkemelerce değerlendirmeye alınmıyor. 

2- Pasaport almak ve yurtdışına seyahat etmek: Temel insan haklarından biri daha olan seyahat özgürlüğü, Suudi Arabistan'da kadınlar için geçerli değil. Bir kadının pasaport alabilmesi için yine yasal koruyucusundan izin belgesi alması gerekiyor. Yani havaalanına kendi kullandığı arabayla gidebilir ama uçağa erkek yakınının izni olmadan binemez.

3- Banka hesabı açtırmak: Suudi kadınlar araba kullanıyor olabilir ama kullandıkları arabayı kendileri satın alamıyor. Banka hesaplarının olabilmesi için yine vasinin yazılı onay belgesi gerekiyor.

4- Bir erkek arkadaşla kahve içmek: Yakın geçmişe kadar kadınların yanlarında erkek olmadan dışarı çıkması için eşlerinden ya da vasilerinden onay belgesi alması gerekiyordu. Artık bu belge gerekmese de restoranlarda, kafelerde aileler ve bekar erkekler ayrı alanlarda oturmak zorunda. En meşhur restoran ya da kafe zincirlerinde bile bu yasak çiğnenemiyor. Kadınlar her şartta aile salonunda oturmak zorunda. Bu alanda oturmayan kadınları tutuklanmaya varan cezalar bekliyor.

5- İstediğini giymek: Toplum içinde kadınlar yüzlerini örtmek zorunda değil ama baştan ayağa kapanmak zorunda. Eğer yabancıysanız ya da zenginseniz kuralları esnetebiliyorsunuz ama ortalama sıcaklığı 45 derece olan ülkede Suudi kadınlar plaja gitmek istediklerinde mayo giymeyi unutmak zorunda.

Arjantin'de kürtajın yasallaşmasına bir adım kaldı

Güney Amerika'nın Katolik ülkesi Arjantin'de kürtajın yasadışı olmaktan çıkartılmasına bir adım kaldı. Tecavüz ya da sağlık riski durumları hariç Arjantin'de tecavüz uzun yıllardır yasaktı ve bu durum insan ve kadın hakları savunucularının tepkisini çekiyordu. Temsilciler Meclisi geçen hafta, hamileliklerde 14. haftanın bitimine kadar olan dönemde kürtajın serbest bırakılmasını öngören yasa tasarısını oyladı. 22 saat süren tartışmaların sonunda tasarı, Temsilciler Meclisi'nde onaylandı. 129 üyenin onayladığı, 125 üyenin karşı çıktığı, 1 üyenin de çekimser oy kullandığı belirtildi. 

Tasarının geçmesindeki en önemli faktör, oylamaya sadece üç saat kala aleyhte oy kullanacağını söyleyen La Pampa bölgesinden temsilci Sergio Ziliotto'nun, sosyal paylaşım sitesi Twitter'da yaptığı paylaşım oldu. Ziliotto, kendisinin ve üç meslektaşının kararlarını değiştirerek tasarının geçmesi yönünde oy kullanacaklarını açıkladı. 

Tasarının geçmesini isteyen gruplar, başkent Buenos Aires'teki Kongre binasının önünde toplanarak tartışmaların sürdüğü gece boyu nöbet tuttu. Oylamanın ardından ilk açıklama 131 lehte, 123 aleyhte oy kullanıldığıydı ama iki üye oylarının yanlış sayıldığı gerekçesiyle itiraz etti. Yapılan itiraz neticesinde oylar yeniden sayılsa da 129 evet, 125 hayır oyu ile sonuç değişmedi. 

Mevcut durumda kadınlar tecavüz sonucu hamile kaldıysa ya da annenin sağlığını tehdit eden bir durum varsa mahkeme izni ile kürtaj olabiliyor. Bürokratik sürecin uzaması da yasal kürtaj süresinin geçmesine sebep olabiliyor. 

Temsilciler Meclisi'nden geçen yasa tasarısı, şimdi Senato'ya iletildi. Senato, eylülde oylama yapacak ve tasarı kabul edilirse Devlet Başkanı'na iletilecek. Devlet Başkanı Mauricio Macri, tasarıya şiddetle karşı olduğunu daha önce defalarca kez dile getirmesine rağmen eğer iki mecliste de kabul edilirse tasarıyı geri göndermeyeceğini, onaylayacağını açıkladı. Tasarının ilk oylamayı geçmesinin ardından konu Twitter üzerinden ülkede en çok konuşulan başlıklardan biri oldu. 

Irak ve İsrail Güzelleri yeniden buluştu

Kasım 2017'de düzenlenen Kainat Güzellik Yarışması, Irak ve İsrail güzellerinin yaptığı bir sosyal medya paylaşımıyla siyasi çekişmelere sahne olmuştu. Las Vegas'ta düzenlenen yarışmaya, 45 yıldır ilk defa bir Irak güzeli katıldı. Yarışma kampında tanışıp arkadaş olan Irak güzeli Sarah Idan ve İsrail güzeli Adar Gandelsman birlikte fotoğraf çekti. Irak güzeli Idan, çektikleri fotoğrafı kişisel sosyal medya hesabından "Irak ve İsrail güzellerinden barış ve sevgiler" notuyla paylaştı. Paylaşımın ardından Irak başta olmak üzere pek çok Arap ülkesinden tehditler almaya başlayan Idan, Filistinli Araplara ihanet etmekle suçlandı. Suçlamalara boyun eğmeyen Idan, fotoğrafı kaldırmadı, fakat yeni bir paylaşım yaparak niyetinin barış ve sorunun çözümü için umut yaratmak olduğunu, paylaşımı Filistin davasına ihanet olarak gören herkesten özür dilediğini söyledi. 

Idan ve ailesine gelen ölüm tehditleri artınca Irak güzeli, ailesiyle birlikte Amerika'ya yerleşti. Yarışmadan aylar sonra Idan, İsrail'i ziyaret etti ve bir çekim için İsrail güzeli Adar Gamdelsman ile buluştu. Buluşmalarından fotoğrafı da "Kardeşlerin buluşması" notuyla sosyal medyadan paylaştı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun sözcüsü Ofir Gendelman, Iman'ın ziyaretinden memnuniyet duyduklarını belirterek İsrailliler ve Araplar arasındaki iyi ilişkilerin Orta Doğu'ya daha iyi yarınlar getirmeye yardımcı olacağına inandıklarını söyledi.