'İSTANBUL, KIZ KULESİ'NDEN İZLENECEK'

Sema SEZEN 05 Eyl 2021

Sema SEZEN
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kız Kulesi'ni tarihi dokusuna uygun olarak yeniden restore ettiriyor. Bakan Ersoy, yapılacak restorasyon çalışmaları sonrasında yerli yabancı tüm ziyaretçilerin İstanbul'u Kız Kulesi'nden izleyebileceği müjdesini verdi

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan İstanbul'un en ilgi çeken tarihi yapılarından olan Kız Kulesi'nin restorasyonunun 2022 tarihinde tamamlanması planlanıyor. Restorasyon hakkında Kız Kulesi'nde yapılan toplantıda basın mensuplarına bilgi veren Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Kız Kulesi niteliksiz eklerden ve malzemelerden arındırılacak, günümüze kadar ulaşmış olan özgün bölüm ve elemanlar ile nitelikli ekler korunacaktır” ifadelerini kullandı. Proje danışmanları Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Han Tümertekin'in de katıldığı toplantıda konuşan Bakan Ersoy, şunları söyledi: "Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak tarihimizin eşsiz mirasını gün yüzüne çıkarmak ve medeniyetimize ait eserleri korumak amacıyla çalışmalarımızı büyük bir titizlikle sürdürmeye devam ediyoruz. Sadece ülkemiz sınırlarındaki değil, dünyanın dört bir yanında bize ait ne varsa izini sürüyor, o eserlerin ülkemizi getirilmesini sağlıyoruz. Türkiye’nin pek çok alanda olduğunu gibi bu alanda da çok büyük bir aşama kat ettiğini gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz. Bugün dünyanın neresine giderseniz gidin, Türkiye’ye ait bir eserin ne denli sıkı takipçisi olduğumuzu herkes kabul etmektedir."

"TARİHİ ESERLERİMİZİN HARAP EDİLMESİNE GÖZ YUMAMAYIZ"

"Hiçbir tarihi eserimizin yok olup gitmesine, amacının dışında kullanılıp harap edilmesine göz yummamayız" diyen Bakan Ersoy, "Nasıl ki yurtdışına kaçırılan bir eseri binlerce kilometre uzakta bulup ülkemize getiriyorsak; Coğrafyamızın farklı noktalarında yapılan kazılarda medeniyetimizin izlerini taşıyan tarihi öneme sahip eserleri gün yüzüne çıkarıyorsak; Ülkemizin tüm kültürel varlıklarını da aynı hassasiyetle koruyup, bu kültürel mirası sonraki kuşaklara aktarmak için de gerekeni yapmak zorundayız. İşte bu sorumluluk anlayışıyla; İstanbul’un simgelerinden Kız Kulesi’nde yeni bir çalışmayı bugün başlatıyoruz." diye ekledi.

BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA RESTORASYON
5. Yüzyıldan bu yana dünyada eşine az rastlanılan denizin ortasındaki Kız Kulesi'nin yüzyıllar boyunca farklı amaçlarla kullanıldığını hatırlatan Bakan Ersoy, "Boğaz trafiğinin kontrolü, fetih sonrası kale, deniz ulaşımında yön gösteren deniz feneri, gözetleme ve radar istasyonu, kısa bir dönem siyanür deposu olarak da kullanılan Kız Kulesi, ilginç bir şekilde veba ve karantina noktası olarak kullanılmıştır. 1995-2000 yılları arasında gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sonrasında ise yakın zamana kadar restoran olarak hizmet vermiştir. Kız Kulesinin farklı işlevlerde kullanılmasından ve denizin ortasındaki konumundan dolayı nemin, tuzlanmanın ve dalgaların da yıkıcı etkileri sebebiyle çok sık onarım geçirdiği tarihi kayıtlarda tespit edilmiştir. Farklı dönemlere ait yazılı ve görsel kayıtlar ile onarım defterleri incelendiğinde tarihi yapının mimari açıdan geçirdiği dönüşümler de açık bir şekilde görülmektedir. Bu bağlamda tarihi süreçteki işlevlerinden kaynaklanan mekânsal ve malzeme değişiklikleri incelenmiş, bilimsel araştırmalar ışığında restitüsyon ve restorasyon projesi hazırlanmıştır." dedi.

AHUNBAY VE TÜMERTEKİN DANIŞMANLIĞINDAN YÜRÜTÜLECEK

Bakan Ersoy, Kız Kulesi'nin titizlikle yapılacak restorasyonunun Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Han Tümertekin danışmanlığında yürütüleceğini belirtti. Ersoy, "Çalışmamız koruma-restorasyon konusunda ülkemizdeki en önemli isimlerden biri olan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ile mimari tasarım konusunda uzun yıllardır beğeni ile takip ettiğimiz Ağa Han ödüllü Han Tümertekiin danışmanlığında yürütülmektedir. Bu vesileyle, Kız Kulesi gibi çok önemli bir yapıyla ilgili yürüteceğimiz çalışmada bizlerden desteğini esirgemeyen Sayın Ahunbay ve Sayın Tümertekin’e şükranlarımı sunuyorum." ifadelerini kullandı.

"Kız Kulesi önemli bir Anıt Eserdir"
Yapılacak çalışmaların Kız Kulesi'nin internet sitesinden görülebileceğini kaydeden Bakan Ersoy, "Kız Kulesi ile ilgili yapılacak her türlü çalışma kurulan internet sitesi üzerinden tüm şeffaflığı kamuoyuna sunulacaktır. Bugün itibariyle internet sitesini komuoyunun hizmetine açıyoruz. Siteyi ziyaret ederek burada yapılan çalışmaları detaylı bir şekilde görme şansına da sahip olacaksınız." bilgisini verdi. Ersoy, "Kız Kulesi önemli bir Anıt Eserdir. Bizler bu anlayış doğrultusunda Kız Kulesi’nin bir işlev yüklenmeden sadece bir Anıt Eser olarak kalmasını, “Anıt Eser” olarak ziyaret edilmesini, İstanbul’un güzelliklerinin Kız Kulesi panoramasından gözlemlenmesini amaçlıyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak gerçekleştireceğimiz restorasyon çalışmasıyla; Kız Kulesi niteliksiz eklerden ve malzemelerden arındırılacak, günümüze kadar ulaşmış olan özgün bölüm ve elemanlar ile nitelikli ekler korunacaktır. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmalarda majör kararlardan bahsetmek isterim: 1944 yılında özgün beden duvarlarının üstüne inşaa edilen betonarme külah bir dönem eki olarak kabul edilmiş, kaldırılması durumunda yeni bir rekonstrüksiyona gidileceği ve rekonstrüksiyona yönelik verilerin olmaması sebeplerinden dolayı güçlendirilerek korunmasına karar verilmiştir. Bununla birlikte; 1999 depremi sonrasında kulenin özgün beden duvarlarının ayrılmasını engellemesi için yapılan çelik gergilerin duvarla bütünleştiği tespit edilmiştir. Kaldırılması ancak özgün duvarların en alt seviyeye kadar sökülmesi ile mümkün olabilecektir. Bu durumda bu yapı için tercih etmeyeceğimiz rekonstrüksiyon uygulamasını ortaya çıkaracağından bilimsel ve teknik değerlendirmeler sonrasında uygun bulunmamıştır." sözlerini kaydetti.

"İstanbul panoraması daha rahat seyredilebilecek"

Bakan Ersoy, Avlunun üzerindeki çatı ile kapatılmış özgün dendanlar ve seğirdim yolları, avlu üstündeki çatının kaldırılması ile ortaya çıkarılacak, ziyaretçilerin İstanbul panoramasını daha rahat seyredebilmeleri sağlanmış olacaktır. Tüm bu çalışmalar kapsamında tarihi arşiv kayıtlarında tespit ettiğimiz özgün malzemeler kullanılacaktır. İnşallah bu ay başlatacağımız restorasyon çalışmalarımızı 2022 yılının Nisan ayında tamamlamayı hedefliyoruz." diyerek sözlerini tamamladı.

"Daha iyi sunumu için çalışma yapılacak"
Proje danışmanlarından Prof. Dr. Zeynep Ahunbay önemli bir anıtın yeniden ortaya çıkarılması ve korunması için yapılan çalışmaların çok değerli olduğunu ifade ederek, "Çok önemli bir anıtın yeniden ortaya çıkarılması ve korunması için yapılan çalışmalar çok değerli. Kız Kulesi'nde kötü restorasyonların bıraktığı kalıntılar var. Son 20 yılda bozulan malzemenin doğru harçlarla yenilenmesi ve daha iyi sunumu için çalışma yapılacak." diye konuştu.

"Bir kamusal alana dönüşecek"
Han Tümertekin ise "Birincisi Cihangir'de doğup büyümüş bir çocuk olarak uzaktan ama hep gördüğüm bir yer Kız Kulesi. Dolayısıyla bir kişisel boyutu ve heyecanı var. İkincisi ise böyle bir anıta nasıl milim milim hissederek dokunmalıyız ki değerlerinden, mekansal zenginliğinden en ufak bir kayba uğramasın, aksine bütün değerleri üzerinden geçilip daha da görünür bir hale getirilsin. Sayın bakanın da dediği gibi burası artık gezilecek bir anıt. Dolayısıyla bir kamusal alana dönüşecek." diye konuştu.