DEVLET DIŞI AKTÖRLER VE AFGANİSTAN

Güngör YAVUZASLAN
Talibanlı Afganistan Asya'nın ortasında bir karadelik gibi dururken DEAŞ uzun zamandan sonra tekrar ABD başkanının açıklaması ile sahne aldı.

Talibanlı Afganistan Asya’nın ortasında bir karadelik gibi dururken DEAŞ uzun zamandan sonra tekrar ABD başkanının açıklaması ile sahne aldı. Bitirildi denilen örgüt, bitirdik diyenlere saldırdı. Fergana vadisinde devlet dışı unsurlar küresel aktörlerle hem çalışıyor hem de çatışıyor. Afganistan istikrarsız bir şekilde yönetilirse Kuşak ve Yol Projesi’nin Çin-Pakistan ayağı ile Türk Cumhuriyetlerinin de olduğu Orta Asya uzantısında ise Orta Asya’dan Rusya’ya ulaşan bölümü risk altına girmiş olacak. Bu triyon dolarlık bir ekonomik kayıp demek. Pakistan-Hindistan arasında yıllardır çözülmeyen Cammu ve Keşmir bölgesinin yanında bir yeni kırk yıllık Afganistan kaosu bölge için el bombası demek. Bölge yeni aktörler ve vekalet savaşlarına evrilebilecek duruma geldi. El Kaide ve DEAŞ yeni Afganistan’da alan kontrolü ve güç için saha da daha fazla yer almaya çalışacaktır.

Diğer sorulması gereken ABD’nin 20 yılda ülkeye yığdığı silah ve milyarlarca dolarlık silah ve mühimmatı Taliban kontrol edebilecek mi? Bu silahlar nerede ve nasıl kullanılaca?. Kocaman soru işaretleri karşımızda duruyor.

Son gelişmeler bize gösterdi ki ABD artık devlet dışı aktörlerle legal alan ile illegal alan arasında bir sınırı kaldırmış durumda. Terör örgütü tanımını kendince belirleyip yeni pozisyonlar alıyor. Suriye’de terör örgütleri ile aynı tablo karşımızda. Gelinen nokta itibariyle Türkiye müttefiki olan ABD ile güvenlik sorunsallarını yaşamaya devam edecek.

Ortadoğu’daki ateş Asya’ya sıçradı ve DEAŞ vb örgütlerin militanlarının transferi bölgeye devam ediyor. Zor zamanlar.