CANDİDA (ALBİCANS) MANTARI NEDİR? CANDİDA DİYETİ NASIL YAPILIR?

DYT. Damla ARSLAN
Son zamanlarda kendinizde veya çevrenizdeki pek çok kişilerden çabuk yorulma, kilo artışı, eklem ağrısı, tekrarlayan mantar enfeksiyonları, irritabl bağırsak sendromu, kaşıntı ve baş ağrısı, hazımsızlık ve gaz gibi şikayetleri duyuyor ve hissediyorsanız bu belirtiler size 'Candida Mantarı'nı hatırlatmalı!

Candida Nedir?

Candida mantarı aslında vücudumuzda bağırsaklarda yaşayan ve besinlerin sindirimi ve emilimini kolaylaştıran herkeste bulunan bir mantar türüdür. Bağırsakta diğer mikroorganizmalarla birlikte denge halinde yaşayan bu mantar yanlış antibiyotik kullanımı, yüksek miktarda basit şekerli beslenme, stres gibi bazı etkenlerden dolayı bağırsaktaki sayısında artış gözlenir. Bağışıklık sisteminin düşmesiyle candida bulunduğu dokularda enfeksiyona neden olarak hızla çoğalmaya devam eder. Bağırsak sisteminde hızla büyüyen bu popülasyon sindirim sistemini etkiler ve bağırsak duvarına zarar verir. Zarar gören bağırsak zehirli yan ürünler üreterek dolaşım sistemine ve diğer doku ve organlara zarar verir. Daha çok ağız, kulaklar, burun, ayak parmakları, tırnaklar, gastrointestinal sistem ve vajinada görülen bu mantar enfeksiyonunun belirtilerini sıralamak gerekirse…

Candida’nın Belirtileri Nelerdir?

-     Yorgunluk

-     Şekerli yiyecek yeme isteği 

-     Kilo alma veya verilmesi güç dirençli kilolara neden olma

-     Ağızda kötü koku

-     Dilde beyaz renkli bir katman oluşması

-     Konsantrasyon güçlüğü

-     Hormon dengesizliği

-     Eklem ağrısı

-     Kronik sinüs ve alerji problemleri

-     Sindirim problemleri (gaz ve şişkinlik)

-     Zayıf bağışıklık sistemi

-     İdrar yolları enfeksiyonu

-     Depresyon ve anksiyete atakları

-     Ciltte mantar enfeksiyonlarının artması

Bu gibi pek çok belirtiye neden olan bu mayanın tanı konulması zor ve yanlış teşhis edilmesi mümkündür. Bu mayanın aşırı çoğalmasını önlemenin elbette tedavisi var. Ne yazık ki, yapılan araştırmalar ve çalışmalar sonucunda bu sendromun bilinen bir tıbbi tedavi durumu söz konusu değildir. Ancak vücudunuzu bu mantardan temizlemek için ilk olarak vücudunuzu arındırarak bağırsakları temizlemeniz ve candidanın miktarını azaltacak bir beslenme programı uygulamanız gerekir. Bu sendromdan şikayetci olanların bu diyeti uyguladıktan sonra candidanın azalması ve belirtilerin yok olmasıyla kanıtlanmasa dahi diyetin etkili olduğu açıktır.

Candida Diyeti Nasıl Yapılır?

Candida diyetinin amacı mantarın hızla büyümesine neden olan basit şekerin kesilmesi ve düşük şeker tüketiminin sağlanmasıdır. Ayrıca probiyotik kaynağı besin ve takviyelerin kullanımı ile mantar sayısının azaltılması ve anti-fungal özelliği yüksek olan besinlerin tüketiminin artırılmasıdır. İlk 1 hafta bağırsakları arındırmak için detoks programı uygulanmalıdır.

1.Adım: Arındırma (3-7 gün)

Bu aşamada vücudunuzdaki mantar kolonilerini boşaltarak sindirim sisteminizin rahatlamasını sağlamak hedeflenmiştir. Asıl diyete geçmeden önce toksinlerin atılması için bir detoks programı yapmak sizi asıl diyete geçerken hazırlık evresi olarak düşünülmüştür.

İlk 1-2 gün; Anti-fungal özelliğe sahip olan soğan, sarımsak, kereviz, lahana, deniz tuzu ile sudan oluşan bir sebze suyu hazırlayıp bunu gün boyu yudumlamanız toksinlerin atılmasına yardımcı olacaktır. Bu işlemi birkaç haftada bir tekrarlayabilirsiniz.

Sonraki 3-5 günde; tahıl, şeker, meyve, nişasta ve alkolü kesmeniz ile Candida’nın aşırı büyümesini engellemiş ve büyük bir ilerleme kaydetmiş olacaksınız. Bu dönemde haşlanmış taze sebzeler tüketip, havuç, turp, patates, pancar gibi nişastalı besinlerden uzak durmalısınız. Gün içinde bol su içmeniz mantarın atılması için şarttır.

2. Adım: Anti-Candida Diyeti 

Candida şeker ile beslenemediği için aç kalacaktır. Alkol, nişasta, tahıl, meyve gibi şekerli besinleri kestikten sonra probiyotik özelliği yüksek olan yoğurt, kefir, ev yapımı sirke, turşu, sarımsak, soğan gibi sebzeleri tüketmeniz candida sayısını ve oluşturuduğu enfeksiyonları azaltacaktır.

3.Adım: Yasaklı Besinleri Diyete Ekleme

Candida diyetiyle candidayı yendikten sonra normal beslenme düzenine geçebilirsiniz. Ancak bir anda eklemeler yapmak yeniden sayısını artırabileceğinden dolayı diyetiniz yasaklanan besinleri yavaş yavaş ve kontrollü şekilde eklemelisiniz. Örneğin ilk başta meyveleri ekleyip daha sonra tahılları aşama aşama eklemenizde fayda vardır.

Candida Diyetinde Neler Yenmeli?

Genel olarak bahsettiğim gibi nişasta oranı düşük sebzeler, probiyotikten zengin besinler, şeker oranı düşük besinler, glütensiz tahıllar, proteinli gıdalar oluşturmaktadır.

Nişasta içeriği düşük sebzeler: Enginar,kuşkonmaz, brokoli, Brüksel lahanası, karnabahar, ıspanak, domates, salatalık, patlıcan, kabak, kereviz, lahana, soğan, sarımsak 

Şeker içeriği düşük meyveler: Avokado, limon gibi meyveler 

Tahıl grubu: Karabuğday, yulaf, kinoa, teff, amarant gibi glüten içermeyen tahıllar

Protein kaynakları: Yumurta, tavuk eti, hindi, hamsi, ringa balığı, somon, sardalye, 

Süt ürünleri: Yoğurt ve kefir

Sağlıklı yağlar: Zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı, keten yağı, badem, ceviz ve fındık yağları 

Yağlı tohumlar: Ceviz, badem, fındık, keten tohumu, ayçiçek çekirdeği

Baharat ve Lezzet Vericiler: Fesleğen, karabiber, tarçın, karanfil, dereotu, sarımsak, zencefil, kekik, kırmızı biber, biberiye, tuz, elma sirkesi

Şeker kaynağı: Şeker yerine stevia gibi bitkisel tatlandırıcıları kullanabilirsiniz.

Candida Diyetinde Kaçınılması Gereken Besinler

Yüksek şeker içeriğine sahip meyveler: Avokado ve limon dışındaki tüm meyveler

Tahıl grubu: Çavdar, arpa, pirinç, beyaz un, buğday gibi gluten içeren tüm tahıllar

Süt ürünleri: Süt, krema, peynir, peynir altı suyu

Et grubu: İşlenmiş et ve ürünleri, kabuklu deniz ürünleri, kılıç balığı, Ton balığı

Yağ grubu: Kanola yağı, ayçiçek yağı, maragarin, soya yağı, fıstık, kaju, antep fıstığı

Şekerli yiyecekler ve tatlandırıcılar: Bal, pekmez, şeker, aspartam, mısır şurubu, maple şurup

Soslar: Ketçap, mayanoz, barbekü sosu, soya sosu

İçecekler: Siyah çay, kahve, gazlı içecekler, enerji içecekleri, meyve suları, tüm alkollü içeceklerdir.

Candidayı Yok Etmek İçin En İyi 10 Besin

Zeytin yağı, Avokado yağı, Hindistan cevizi yağı, Sarımsak, Soğan, Şalgam, Limon, Kabak çekirdeği, Zencefil, Deniz yosunu diyebiliriz.

Candida Diyeti Kaç Gün Sürer?

Candida diyeti, Candida albicans mantarının miktarına ve şiddetine bağlı olarak semptomlar yok olana kadar sürdürülmesi gerekir. Diyetin belli bir süresi yoktur ve kişiden kişiye göre değişebilir. Diyeti düzenli uyguladığınız takdirde birkaç haftadan birkaç aya kadar süresi değişebilir.

Candida Diyetiyle Kilo Verilir Mi?

Bu diyet zayıflama amaçlı yapılmış bir diyet listesi değildir. Diyetin amacı vücuda toksik etki yaratan mantarın sayısını azaltmaktır. Bu yüzden zayıflama diyetiymiş gibi düşünülüp uygulanmaması gerekir. Ancak diyette bir çok besin kısıtlandığı için bu diyeti yapan hastalarda zayıflama görülmesi mümkündür. 

Candida diyeti kişinin yeme alışkanlıklarını ve yaşam tarzını değiştirmesiyle bağışıklığını yükselterek candida mantarından kurtulmasına ve görülen semptomların yok olmasına yarayan tek tedavi yöntemidir. Bu tür hastalar sağlıklı bir beslenme programı için bir diyetisyene başvurmaları gerekmektedir.