Bu hafta Eurovision Haftası. 66. Eurovision şarkı yarışması İtalya’nın Torino şehrinde yapılıyor. Salı ve perşembe günleri yarı finaller yapıldı. Sıra geldi final yarışmasına, bu akşam yarışmanın finali yapılacak. Gözler Torino’da.

Avrupa Birliği nasıl kıvırdı?

Bu yıl yarışmaya 40 ülke katıldı. Yine birbirinden kaliteli şarkıcıları, dansçılar gruplar yarışmada sahne aldı. Yarışma daha başlamadan yarışmaya Rusya- Ukrayna savaşı damgasını vurdu. Her defasında apolitik olduğunu savunan ve Eurovision Şarkı yarışmasının politik bir yarışma olmadığını savunan Avrupa Yayın Birliği (EBU) Ukrayna savaşının patlak verdiği hafta gündeme geldi. İsveç başvuru yaparak Rusya’nın yarışmadan diskalifiye edilmesini istedi. Avrupa Yayın Birliği açıklama yaparak Eurovision şarkı yarışmasının politik bir yarışma olmadığına vurgu yaptı ve Rusya’nın bu yıl İtalya’da yapılacak yarışmadan atılması önerisini reddetti. Bu olay bazı insanlar tarafından alkışlandı bazı insanlar tarafından ise protesto edildi. Avrupa Yayın Birliğinin bu kararını açıkladığı gün İsveç ve Finlandiya Rusya’nın yarışmadan diskalifiye edilmemesini protesto ettiklerini açıkladı ve bu yıl yarışmaya katılmayacaklarını açıkladı. Bu açıklamalardan sonra diğer ülkelerde homurdanmaya başladı. Bu homurdanmaların sayısı artınca Avrupa Yayın Birliği sabah aldığı “biz politik bir yarışma düzenlemiyoruz. Ondan Rusya’nın diskalifiye edilmesine gerek yok” kararını aynı günün akşamı bozdu ve geri adım atarak Rusya’yı Eurovision’dan diskalifiye ettiğini açıkladı. Yani bunun Türkçesi Avrupa Yayın Birliği yaşadığı mahalle başkası sonucunda Rusya’yı Eurovision’dan attılar.

Ukrayna savaşı her yönüyle kullanıyor

Yarışma yaklaştıkça dedikodular da artmaya başladı. Kulislerde “Acaba Ukrayna’ya Eurovision şarkı yarışmasında bir kıyak geçilir mi?” konusu konuşulmaya başlandı. Ukrayna Salı günü yapılan birinci yarı finalde yarıştı ve finale çıktı. Ukrayna’yı yarışmada Kalush Orkestrası adlı grup “Stefania” adlı şarkı ile temsil ediyor. Ukraynalılar AB’ye girmek için yaptıkları uyanıklığı Eurovision’da da yapıyorlar ve yarışmanın yapıldığı İtalya’ya gittikleri günden beri hep Rusya’ya göndermede bulunuyorlar. Mesela savaş nedeniyle yarışma için ancak 6 hafta önce bir araya gelebildiklerini, fazla prova yapamadıklarını, şarkıyı aslında solistleri Oeg Pdyuk’un annesi için yazdıklarını ama savaşla beraber insanların anneyi Ukrayna ile özdeşleştirdiğini söylediler. 

Kalush grubunu oluşturan üçlü içinde rapçi Oleh Psiuk, enstrümanist Ihor Didenchuk ve dansçı Vlad Kurochka yer alıyor.  Kalush Orkestrasına sopilka sanatçısı Vitalii Duzhyk ve vokalistler Timofi Muzychuk ve Oleksandr Slobodianyk katılarak grup tamamlanmış. Orkestranın üyeleri 20. Yüzyılın başlarında sık kullanılan geleneksel Ukrayna elbisesi giyecek. Ukrayna’yı temsil eden grup “Ukrayna’dan ayrılmak için izin aldığımız için büyük bir sorumluluk hissediyoruz. Şu anda ülkemize faydalı olmak gibi bir görevimiz var. Uzun bir süre birlikte prova yapma imkânımız olmadı ama artık “ekstra moda” geçtik.  Hepimiz çok çalışıyoruz ve hepimizin bunun gerçekleşmesi için elimizden geleni yapıyoruz. Tüm kelimeleri bilmeseler bile şarkımızı söyleyen insanları görmekten keyif aldık.”  açıklamasını yaptı.

Ukrayna, Rusya savaşını kullanarak yarışmada birinci olmak adına elinden gelen her şeyi yapıyor. Muhtemelen final gecesi epey bir Ukrayna showu izleyeceğiz. Avrupa Yayın Birliği Zelensky’iyi yayına alsa bile şaşmam. Bu yarışma AB ülkeleri için Rusya’ya karşı propaganda yapmak adına büyük bir fırsat. Ortalama 400 milyon insanın canlı izlediği bir televizyon programından Rusya’ya karşı ellerinden gelen her türlü algıyı yapacaklarını tahmin ediyorum.

Hukuksuzluğa karşı hukuksuzluk !

Burada benim kabullenemediğim şey Avrupa’nın iki yüzlülüğü. Yoksa savaşa karşı olmak, savaşanla savaşmak her zaman gerekli olandır. Avrupa Yayın Birliği “biz politik bir yarışma yapmıyoruz” deyip önce Rusya’yı diskalifiye etmeyip aynı günün akşamında ardı ardına gelen mahalle baskılarından korkarak Rusya’yı diskalifiye etmesi tam bir yanar dönerlik. Samimiyetsiz ve siyasi bir karardır. Ayrıca bana göre ne kadar haklı bir karar olduğu da ayrıca tartışılır. Rusya’nın yarışmadan atılması elma ile armutları karıştırmaktan başka bir şey değil, Rusya savaşa girerek ne kadar hukuksuz bir iş yaptıysa Avrupa Yayın Birliğide Rusya’yı yarışmadan atarak aynı oranda hukuksuz bir iş yaptı. Yani hukuksuzluğa hukuksuzlukla yanıt verildi. Tam bir mafya kavgası, mahalle kavgası gibi. Bu kararla Eurovision şarkı yarışması da tarihinde ilk kez siyasi bir karara özne oldu. İlk kez resmi olarak yarışmaya siyaset bulaştı. 

Avrupa gaza gelip 12 puanları Ukrayna’ya basar mı?

Şimdi ben de herkes gibi bu akşam yapılacak yarışmanın finalinde Ukrayna’ya ne kadarlık bir “kıyak” geçileceğini merak ediyorum. Şarkı alternatif pop rock tınılar içeren, içinde rap barındıran bir şarkı. Matah bir şarkı mı? Değil. Hakkıyla birincilik alabilecek bir şarkı hiç değil. 

Yarışmada iki türlü oylama var. Birincisi halk oylaması diğeri de ülkelerin resmi jürilerin verdiği oylar. İkisi de eşit değerde. Yani halkın verdiği oyların yüzde ellisi ile ülke jürilerinin verdiği oyların yüzde ellisi toplanıyor. Final oylaması sırasında önce ülke jürilerinin oyları açıklanıyor sonra da halkın televoting oyları açıklanıyor.  Televoting oylar sms ve Eurovision ‘un resmi aplikasyonundan gelen oylarla belirleniyor. 

Şimdi asıl soru şu: Bu gece bu oylama nasıl ilerler? Halk jürisi gaza gelip Ukrayna’ya 12’şer puanı basar mı? Ya da ülke jürilerinin temsilcileri tıpkı Rusya’yı yarışmadan diskalifiye ederken yaptıkları gibi Ukrayna’ya bir jest yaparak on ikişer puanı basıp Ukrayna’yı birinci yaparak yarışmayı tamamen politize ederler mi?

Bu Akşam Aynı Anda İki Show İzleyeceğiz

Ukrayna birinci olursa 2023 yılında yarışma Ukrayna’da yapılacak. Bu durumda yarışma Kiev’de yapılabilir. Savaştan çıkmış bir ülkenin yeniden dirilmesi adına bir fırsat olabilir. Batının Rusya başta olmak üzere doğuya bir şov yapması için bir fırsat olabilir. 

Avrupalılar bu topa girer mi yoksa yarışmada “torpilli kanaat” puanlar ile Ukrayna’ nın ilk üçe girmesi sağlanarak bir moral mı verilir? Bu akşam yarışmada bu iki seçenekten biri olacaktır. 

Bana sorarsanız şarkının asıl hak ettiği derece onunculuk ile on beşincilik arası. Ama bunun böyle olacağını sanmıyorum. Batı eline geçen bu fırsatı asla tepmez ve Ukrayna ile Eurovision üzerinden güzel bir siyasi şov yapar. 

Yani biz bu akşam hem Eurovision Şarkı Yarışmasındaki müzikal şovu izleyeceğiz hem de batının Rusya’ya karşı yapacağı gövde gösterisini izleyeceğiz.