Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NTV canlı yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Türkiye'nin Cenevre ve Soçi süreciyle Soçi'nin Cenevre'ye bağlanmasında çok önemli rol oynadığını belirten Çavuşoğlu, "Astana'da Türkiye bir lokomotiftir ve şu anda Münbiç dahil sahadaki çalışmalarla Türkiye bir lokomotiftir. Çatışmaların durdurulması ve güven artırıcı adımlar konusunda, insani yardımlar konusunda Türkiye bir lokomotiftir. Şu anda Suriyelilerin geri dönmesi konusunda yani Suriye ile ilgili her konuda esasen en kilit ülke Türkiye'dir." dedi.
Türkiye'nin Suriye'de oyun kurucu olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, Münbiç'te ABD ile mutabık kalınan yol haritasının Suriye'nin geleceği için bir tehdit olmadığını vurguladı.
Çavuşoğlu, diğer taraftan Rusya ve İran ile yapılan çalışmaların, rejimle muhalefet arasındaki çatışmaları durdurarak tarafları bir masa etrafında toplayıp siyasi çözüm için müzakerelere başlatmayı amaçladığını kaydetti.
Diğer yandan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD'nin FBI tarafından 20 civarında eyalette FETÖ'ye yönelik soruşturma başlattığı bilgisini verdiğini açıkladı.
Çavuşoğlu ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo'nun bu konuda bilgi verdiğini belirterek, "(Pompeo) Esasen 20 civarında eyalette FBI'ın (FETÖ'ya karşı) soruşturma başlattığını büyükelçimize söylemiştir." ifadelerini kullandı.
Münbiç'te Türk askerinin devriye faaliyetine başlaması
Çavuşoğlu, Münbiç'te Türk askerinin devriye faaliyetine başlamasına yönelik, bu konunun, terör örgütü YPG/PKK'nın Suriye'nin kuzeyinde doğudan batıya bir terör koridoru oluşturmak istemesi nedeniyle hassas olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, "Burada YPG/ PKK Münbiç'ten çıkacak. Silahlar ellerinden alınacak ve burada ABD ve Türkiye birlikte devriye gezecek. Münbiç herhangi başka bir tehdit altında olmayacak ve sonra Münbiç'i istikrara kavuşturma çalışmaları başlayacak." diye konuştu.
Münbiç'ten YPG/PKK'nın çekilmesinin çok önemli olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, "Bu bizim güvenliğimiz bakımından da önemli, biraz önce söylediğimiz terör koridorunun engellenmesi bakımından da önemli." ifadesini kullandı.
Münbiç'in bir model olduğunu ve Türkiye'deki Suriyelilerin ve Suriye içinde başka yerlere göç etmek zorunda kalanların geri dönmeleri için de önemli olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, "Bu model, Münbiç bittikten sonra Rakka dahil YPG/PKK'nın kontrol ettiği tüm alanlar için, Fırat'ın doğusu için de önemli." dedi.
Çavuşoğlu, Suriye'nin çok etnik yapılı, çok kültürlü ve farklı kimliklerin yaşadığı bir ülke olduğunu ifade ederek "(Münbiç modeli) Siyasi çözüm olduğu zaman Suriye'nin sınır bütünlüğü, toprak bütünlüğü, güvenliği bakımından önemli." diye konuştu.
Terör örgütünün elinden silahların alınması
Çavuşoğlu, Suriye'nin istikrarı ve güvenliği için çaba sarf eden herkesle iş birliği yapabileceklerini belirterek "ABD ile şu anda anlaşamadığımız konular var. Rusya ile de anlaşamadığımız konular var. Ama bunların hiçbirisi birbirine alternatif değil." diye konuştu.
ABD Başkanı Donald Trump ve ulusal güvenlik danışmanlarının terör örgütü PKK/YPG'ye verilen silahları toplayacaklarını söylediklerini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, "Bunun en sağlıklı yöntemi Münbiç'ten ayrılırken bu silahların alınması. Bu konuda (ABD Dışişleri Bakanı Mike) Pompeo silahların alınacağını söyledi. Mutabakatımızda da bu var." diye konuştu.
"Kandil'de emin adımlarla ilerliyoruz"
Kandil'e yönelik operasyonu değerlendiren Çavuşoğlu, Türk askerinin gayet emin adımlarla ilerlediğini aktardı. Söz konusu bataklık sebebiyle Türkiye'nin terörün hedefi olduğunu ve çok şehit verdiğini anlatan Çavuşoğlu, bunun seçimle hiçbir ilgisi olmadığının altını çizdi.
Bakan Çavuşoğlu, milli konularda bile ucuz siyaseti tercih edenlerin olduğunu belirterek "PKK'lıların, yandaşlarının desteğini alabilmek için de bu milli konularda zigzag çiziyorlar. Bu doğru değil." diye konuştu.
"FETÖ'nün Almanya için de tehdit olduğunu gördüler"
ABD ile terör örgütü elebaşı Fetullah Gülen ve diğer FETÖ mensuplarının iadesi konusunda bir ilerleme sağlanıp sağlanmadığına yönelik soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, iade için resmi talepte bulunduklarını hatırlattı. ABD'den FETÖ mensuplarının kanunları ihlal etmesi nedeniyle bir soruşturma açmasını talep ettiklerini söyleyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Daha önce büyükelçimizin verdiği bilgiyi Pompeo toplantımızda teyit etti. 'Ben dışişleri bakanı olarak içeriğini bilemem, bilmem doğru olmaz' dedi ama FBI'ın ciddi ve kapsamlı bir soruşturma açtığını söyledi. Esasen 20 kadar eyalette FBI'ın soruşturma başlattığını büyükelçimiz de söylemişti. Zaten ciddi ve gerçek bir soruşturmada tüm ihlaller ortaya çıkar. Bu, diğer ülkeler için de geçerli. 'FETÖ okullarını kapatın' derken, sadece bize tehdit olduğu için değil, bizim kurumlarımıza eğitim yoluyla sızdı, sizin için de önemli. Bazı ülkeler bu tehdidi iyi gördüler, tedbir aldılar. Bazıları gördüler, tedbir alamıyorlar, biraz geç kaldıklarını düşünüyorlar. Pompeo, 'Sizden iade ile ilgili gelen her bilgi ve belgeyi çok ciddiye aldığımızı bilmenizi isterim' dedi. 'Bu işi daha ciddiye alıyoruz' demek istiyorlar. Almanya'da da son zamanlara FETÖ ile ilgili araştırmalar çıkmaya başladı. Bizimle de görüştü bu araştırmayı yapan gazeteciler. Artık Almanya için de bir tehdit olduğunu görmeye başladılar."
ABD ile çalışma grubu kurduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, FETÖ meselesini de alacak söz konusu çalışma grubunun 4 Haziran'dan sonra ön toplantısını yaptığını belirtti. Çavuşoğlu, "En geç temmuz içinde Ankara'da kapsamlı bir toplantı olacak. Bunun içinde Adalet, İçişleri, Dışişleri bakanlıklarımız ve istihbaratımız var." şeklinde konuştu.
"Ben ülkemi korumak zorundayım"
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 savunma sistemlerini alması ve akabinde ABD ile yaşanan gerilimin hatırlatılması üzerine Çavuşoğlu, Türkiye'nin, Batı'nın alışkın olduğu "belli bir çemberin içinde hareket etsin" anlayışına karşılık, çemberin dışına çıktığını söyledi.
"Ben senden daha güçlüyüm" yaklaşımının doğru olmadığını vurgulayan Çavuşoğlu, bu tavrın ilişkileri etkilediğini belirtti.
Çavuşoğlu, ABD'den Patriot alınmamasının sorumlusunun Türkiye olmadığını ifade ederek "Sen satmak istemedin ya da satamadın, kongreden onay alamadın. Şimdi satma garantisi ver, ben yeni savunma sistemlerini senden, müttefikimden alayım. Tercih de ederim ama satmadın ve başkasından alamazsın. O zaman beni kim koruyacak? Ben ülkemi, hava sahamı, topraklarımı ve milletimi korumak zorundayım. F-35 konusunda da zaten kongrede bazı girişimler oldu, mektuplar yazıldı ama 21 Haziran'da ilk teslim yapılacak. Tabii F-35'in mülkiyeti bize geçiyor ama orada eğitim süreci var. Bu sürece geçiyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
"Çalışmaların sonunda Timmermans ile bir araya geleceğiz"
AB ile ilişkilere de değinen Çavuşoğlu, 18 Mart anlaşmasının vize serbestisi ve geri kabul anlaşmasına da bağlandığını, vize serbestisinin gerçekleşmemesi nedeniyle geri kabul anlaşmasını da yürürlüğe koymadıklarını hatırlattı.
Çavuşoğlu, pasaporta ilişkin kriterin karşılandığını belirterek "Yani hepsi birbirine bağlı. AB ile vize sürecinde 7 kriter kalmıştı, şimdi 6 kriter kaldı." dedi. Geri kalan kriterler üzerinde çalıştıklarını ifade eden Çavuşoğlu, bu sürecin tamamlanmasının ardından AB Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ile bir araya geleceklerini söyledi.
