Şanzıman haberini vermeden önce şanzıman ne ona bakalım!
Şanzıman, diğer deyişle vites kutusu, araç içerisinde motordan alınan dönme gücünü tekerleklere ileten yapıdır. İşte bu mekanik ve basit denebilecek yapı “şanzıman haberi”ne dönerken araya giren “insan unsuru” ile bakın nasıl bir krize yol açtı.
Geçen hafta pazartesi günü 4-5 gazetede “Ford Otosan’ın Türkiye’de 2020 yılından itibaren yerli şanzıman üreteceği” haber yayınlandı. Bütün haber bu yani… Sonradan anlaşıldıki Ford Otosan yetkilileri bir grup günlük gazetenin otomotiv editörüne özel basın toplantısı yapmışlar ve bu haberi açıklamışlar. Buraya kadar hiç bir sorun yok. Basın toplantısına da, lansmanlarına da hangi gazetecileri çağırıp çağırmayacağına kendi inisiyatifleriyle karar verebilirler. Ancak basın toplantısına çağırmayı uygun görmediği gazetelere en azından pazar günü bu haberin bültenini bile paylaşmaması tepkiye neden oldu. Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD), Ford Otosan ile ilgili bir haberin “İletişim ve Medya İlişkileri Yönetiminde Mesleki İlkeler”in ihlali sonucunda bazı gazetelerde yer almaması nedeniyle bir açıklama yayınladı. Açıklama uzun ama kısaca özetlemek gerekirse: “19 Şubat 2018 Pazartesi günü sadece belli bazı gazetelerde yer alan Ford Otosan’ın şanzıman yatırımına ilişkin haberi, yine bazı medya kuruluşlarında, söz konusu maddelerde yer alan ilkelerin ihlal edilmesi neticesinde yer alamamıştır. Bir kısım yayının/gazetecinin davet edildiği bilinen etkinliğe, yine bazı yayınlar/gazeteciler davet edilmemiştir. Bu durum, “gerekçesi bildirilmeden akreditasyon uygulanamaz” ve “habere eşit biçimde erişim” ilkelerini ihlal etmektedir.
Aynı zamanda konu ile ilgili halkla ilişkiler şirketinin haberin 3-5 gazetede çıktığı gün basın bülteni servis etmesini de takdirlerinize sunuyoruz.”
Evet bu Türkiye ekonomisi ve Ford Otosan için önemli bir gelişme olabilecek haber nedense bir grup gazeteden saklanmıştı. Haber, günlük gazetelerin bir bölümünde çıktıktan sonra pazartesi öğlen saatlerinde bülten olarak “aylık dergiler” için gönderildi. Ford Otosan yöneticileri neden böyle bir uygulamaya gerek gördü bilemiyorum. Hem Ford Otosan iletişimine hem de PR şirketine konuyu anlamak üzere sorduğum sorular demetime sadece şu açıklama yapıldı: “2017 yılına ait finansal bilgilerimizi bir gece önce, Borsa’ya kota bir şirket olarak, kamuoyu ile paylaştık, ertesi gün iş hedeflerimize uygun olarak 2017 finansal sonuçlarımız ve yatırımlarımızla ilgili basınla sohbet toplantımızı gerçekleştirdik. Ford Otosan Borsa İstanbul’da işlem gören bir şirket olarak, yetkili kurumlar, hissedarlar ve yatırımcıların şirketin faaliyetleri konusunda bilgilendirilmesi amacıyla, ticari sır niteliğinde olmayan önemli bilgilerin tam, doğru, açık ve şeffaf bir şekilde ve zamanında kamuoyu ile paylaşılması ilkesini benimsemiştir ve bunu yaparken de herhangi bir ayrım gözetmemektedir.” yanıtını aldım. Ama amacım burada “bizleri toplantıya çağırmadı” diye Ford Otosan ve iletişimini eleştirmek değil. Ders vermek, toplantıları dizayn etmek hiç değil. Sadece haberin kısa bir bültenini pazar günü diğer gazetelerle de paylaşabilirdi. Bu tür uygulamaları/ayırımları zaman zaman başka markalar da yapıyor. Ama “yayınlamak isterseniz” diye toplantı dışında kalanlara da gönderiyorlar. Ondan sonrası yani “yayınlayıp yayınlamak” gazeteciye kalmış bir şey.
Tabii bu aşamada sadece otomotiv sektörüne ait özel de bir durum var. Bazen bir otomobil gazetecisi kişisel “özgül ağırlığı” ile çalıştığı yayının ve diğer yayınların önüne geçebiliyor. Bunun için biraz zaman, biraz da iletişim çabası gerekiyor. Ben bunca yılın tecrübesiyle sektörün bazı durumlarda “yayına” değil ama “gazeteciye” değer verdiğini çok ama çok gördüm. Doğru veya yanlış tartışılır… Son söyleyeceğim şu; Ford Otosan İletişim ve PR şirketi bu krizi çok daha iyi yönetebilirdi.
