Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein (Murat Yusuf Hüseyin), Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan yetişkinlerin iş yaşamında karşılaştıkları zorlukları ve başarılı olabilmek için geliştirebilecekleri stratejileri değerlendirdi.
Zaman yönetimi konusunda zorluk yaşıyorlar
DEHB'li bireylerin iş yaşamında karşılaştıkları en büyük sorunlardan birinin, aşırı erteleme eğilimi olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein (Murat Yusuf Hüseyin), “DEHB’li kişiler iş yaşamlarında zaman yönetimi konusunda zorluk yaşarlar. Görevleri önem sırasına göre sıralamakta, randevuları düzenlemekte ve günü planlamakta zorlanırlar.” dedi.
Bu durumun unutulan toplantıları, kaybolan evrakları ve son teslim tarihleri geçmiş projeleri beraberinde getirdiğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “Tüm bunlara dürtüsellik ve öfke sorunları eklenince iş yerinde yaşadıkları sorunlar daha da büyüyebilir. İş yerinde çoğunlukla performanslarının altında kalmak ve sık sık sorun yaşamak DEHB’li kişilerde zamanla özgüven kaybına neden olabiliyor.” şeklinde konuştu.
Planlı çalışma, yürümek ve nefes egzersizleri belirtileri kontrol etmeye yardımcı oluyor…
DEHB’li kişilerin DEHB belirtilerini kontrol etmeye yardımcı olacak beceriler öğrenebileceğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “Yapılacak işleri listelemek ve not tutmak, işleri sıra sıra yapmak yani bir iş bitmeden diğerine geçmemek, tek olabilecekleri ve mümkünse sessiz bir ortamda çalışmak dikkat dağınıklığı belirtilerini azaltmaya yardımcı olur.” önerisinde bulundu.
Masa başı bir işte çalışan birinin ara ara yürümek için fırsat yaratmasının hiperaktivite belirtilerine fayda sağlayacağına değinen Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “Hangi durumlardan sonra kendilerini öfkeli hissettiklerini fark etmeleri ve kontrol etmeye çalışmaları, nefes ve gevşeme egzersizleri dürtüsellik belirtilerine fayda sağlar. Bu konuların kapsamlı çalışılabilmesi için psikoterapiden faydalanmak gerekir. Bilişsel davranışçı psikoterapi başta olmak üzere DEHB’de bu ve benzeri zorluklarda psikoterapiler başvurulan tedavi yöntemleridir.” açıklamasını yaptı.
DEHB’li bireylerin başarıya ulaşmasında kendini tanıma ve farkındalık önemli
DEHB tanısı konmuş bir kişinin iş yaşamında başarılı olabilmesi için dikkat etmesi gereken noktalara değinen Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “İş yerinde yapılacak ufak değişiklikler, DEHB’li kişilerin işlevselliklerini büyük ölçüde arttırabilir. Örneğin, işleri basitleştirmek için daha yönetilebilir parçalara bölmek, bu kişilerin dikkatlerini sürdürmelerine ve vazifelerini tamamlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, çalışma alanının düzenlenmesi ve gereksiz uyarıcılardan arındırılması, dikkat dağınıklığının azaltmasını sağlayabilir.” dedi.
Stres yönetiminin de DEHB’li bireylerde oldukça önemli olduğuna vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Düzenli egzersiz ve yeterli uyku, stres seviyelerini azaltmaya ve daha kolay ve uzun odaklanmaya fırsat tanıyabilir. Ayrıca, zaman yönetimi ve önceliklendirme becerilerinin geliştirilmesi, günlük görevlerin daha etkin bir şekilde yönetilmesine olanak tanır.
DEHB’li bireylerde kendini tanıma ve farkındalık iş hayatında başarıya ulaşmada en önemli noktalardan biridir. Kişinin kendi güçlü ve zayıf yönlerini tanıması ve bunları iş hayatındaki işlevselliğini arttırmak için kullanabiliyor olması önemlidir. Bu noktada yardım almaktan çekinmemeliler. Profesyonel danışmanlık ve psikoterapi, DEHB’li bireylerin iş hayatında başarılı olmalarına büyük katkıda bulunabilir. Bu destek, kişinin DEHB belirtilerini fark etmesine ve bu belirtilerle nasıl başa çıkacağını öğrenmesine yardımcı olabilir.”
DEHB'i yönetmek için ilaç tedavisi psikoterapi ile desteklenmeli
DEHB’li yetişkinlerde iş yaşamında temel sorunun çoğunlukla dikkat eksikliği belirtileri ile ilgili olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “İlaç tedavisi başlanan DEHB’li yetişkinlerin işlerine odaklanabildiği, planlamalarını yapabildiği, zaman yönetimini yapabilmeye başladıkları görülmektedir.” dedi.
Birden öfkelenme şikayetlerinin azaldığını, böylece çalışma arkadaşlarıyla daha olumlu iletişim kurabildiklerini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Mourat Giousouf Chousein, “DEHB’li kişilerin ilaç tedavisi ile birlikte iş yerindeki işlevsellikleri çoğu zaman belirgin olarak artar. Bu noktada psikiyatrik takibin düzenli sağlanması, ilacın düzenli ve önerilen dozda kullanılması ve ilaç tedavisinin psikoterapi ile desteklenmesi uygulanması gereken başlıca stratejilerdir.” diyerek sözlerini tamamladı.