Yanlış hatırlamıyorsam Çiftlik Bank isimli oluşumu geçen yıl bu zamanlarda duymuştum.
Bir takipçimiz “hem oyun oynuyorsun, hem de para kazanıyorsun” diye anlatmıştı. Yüz yüze gelmemiş olsak da sosyal medya üzerinden epey iletişim içinde olduğum bir takipçiydi. Gördüğüm kadarıyla teknolojiye meraklı bir yetişkindi. Yani evin “teknoloji delisi” çocuğu değil de teknolojiden keyif alan babası gibi görünüyordu. Zaten bir keresinde “35 yaşından sonra oyun oynamaya başladım” gibi bir espri yaptığını da hatırlıyorum.
Kısa bir süre önce Çiftlik Bank olayı patlayınca sosyal medya hesaplarımda bu takipçiyi aradım. Sanırım artık beni takip etmiyor veya kendi hesaplarını kapatıp, Çiftlik Bank’ın sahibi gibi o da Uruguy’a gitmiş olabilir… Şaka bir yana umarım herhangi birinin Çiftlik Bank oluşumuna katılmasına neden olmamıştır ve tek zarar gören kendisidir.
Tahmin edebileceğiniz gibi bir yıl önce bu oluşumu duyup hiç ilgilenmememin nedeni bu işin teknoloji ile hiçbir ilgisinin olmamasıydı. Şu anda da Çiftlik Bank benzeri oluşumlar Türkiye’de mevcut ve üye toplamaya devam ediyorlar. Son 20 – 25 yıla bakarsak “çalışmadan para kazanma” hayaliyle yanıp tutuşan halkımızın bu gibi piramit sistemlerini yeterince denediğini zaten görüyoruz. Çalışarak bir şeylere sahip olmanın mantığını kavrayamayan insanlarımız bugüne kadar bilerek ve isteyerek farklı isimlerdeki saadet zincirlerinin birer parçası oldular. Çiftlik Bank olayı neresinden bakarsak bakalım sıradan bir adli olay. Ortada bazı sözler, toplanan paralar var. Bir süre önce siteme toz kondurmadan “oturduğumuz yerde para kazanıyoruz” diyen, şimdi ise sözde çiftliği basıp yatırdığı paraya karşılık çiftlik hayvanlarına el koymayı kendine hak gören bir zihniyet var. Tahmin edeceğiniz gibi bu işin de temelinde eğitim var. İyi bir matematik bilgisi “Ponzi şeması” adı verilen bu sistemi çözmeye, genel anlamda iyi bir eğitim ise sistemin sonunda iflas etmesi gerektiğini anlamaya yeter. Kötü bir eğitim ise önce bu kadar temelsiz bir yere para yatırıp sonra da hukuki anlamda gasp veya hırsızlık olarak yorumlanabilecek davranışlara neden olabiliyor.
Oyun oynayarak para kazanmak
Peki oyun oynayarak para kazanmak gerçekten mümkün mü? Eğer son zamanların yükselen trendi e-spor ile ilgilenmiyorsanız yani profesyonel bir oyuncu değilseniz ne yazık ki böyle bir şansınız yok.
Peki Çiftlik Bank’ın Bitcoin madenciliğine yatırım yapmış olması herhangi bir şey ifade etmiyor mu? Tabii ki ediyor. Ben kendi adıma para kazanmak için her yolu uygun gören, böylesi bir fırsatçılığı ayıplıyorum. Oysa ki aynı Bitcoin madenciliğini bir Türk kendi parasıyla yapmış olsa veya kooperatif benzeri bir oluşum kurularak birçok insanın katılımı sağlansaydı sadece alkışlardım.
Teknoloji kullanımını “sosyal medya kullanmak”la sınırlayan, daha doğrusu sosyal medyada sağa sola laf yetiştirmek gibi bir görevi itina ile yerine getirmeye çalışan insanları, “sizi zengin edeceğiz” rüyasına inandırmak kolay iş değil. Bunun hem hitap edilen kitle açısından hem de hukuki altyapısının da oluşmuş olması gerekiyor ki binlerce insan size parasını teslim etsin, eşini dostunu bu sisteme dahil etmeye çalışsın.
Çiftlik Bank’a para yatıranların bir kısmının paralarını kurtarma vaadiyle karşılarına çıkan bir başka oluşuma da para yatırmış olmaları, ülkemizdeki eğitim sisteminin bu tarz oluşumlar karşısında “mantıklı çözüm üretemeyen” bireyler yetiştirdiğini çok açık bir şekilde gözler önüne seriyor.
Toplanan paranın yurt dışına çıkarılabiliyor, hiç kimsenin cezalandırılamıyor ve halen üye toplamaya devam eden başka saadet zincirlerinin engellen(e)miyor oluşu da yürürlükteki uygulamaların ve kontrollerin yetersizliğini gösteriyor.
Belki de teknoloji ile desteklenen tarım ve hayvancılık konusunda daha ciddi adımlar atmak lazım ki insanlar gerçek üretim ile bilgisayar ekranında yapılan üretim arasındaki farkı daha kolay anlasın.
Belki de Bitcoin madenciliği konusuna yasal düzenlemeler getirmek lazım ki insanlar Bitcoin madenciliği yaptığını söyleyen herkese inanıp ortak olmak için sıraya girmesin.
Belki de teknoloji kullanımının ne olduğunu, ne olmadığını örneklerle anlatmak lazım ki…
