Sözlükler, korku kelimesini gerçek bir tehlikenin ya da muhtemel bir tehlike ihtimalinin canlılar üzerinde bıraktığı duygu olarak tanımlıyor.
Her ne kadar bizler, "Korku insana özgü bir duygudur" diyorsak da bu kaygı tüm hayvanlar içinde geçerli bir duygudur.
Kim, nelerden ve niçin korkar sorusunun yüzlerce cevabı olabilir. İnsanoğlu can korkusu kavramı içine giren her şeyden korkar. İnsan, kalabalıktan, sessizlikten, gürültüden, hayvanlardan, doğal afetten ve bizim ilgi alanımıza giren yükseklikten korkar. Yükseklik korkusu, beraberinde her zaman olmasa da, uçuş korkusunu da getirebilir. Uçak, teknolojinin yararlı nimetlerinden biri. Fakat, gelin görün ki, bu imkandan yararlanmaktan korkan bir çok insan tanıyoruz. Adına, İngilizcede Aerofobi (Uçuş fobisi) veya fear of flying (Uçuş korkusu) denen bu kavramlardan dünyada etkilenen milyonlarca insan var.
Çok ilginçtir, bir uçağı sevk ve idare eden bazı pilotların, uçuş korkusu değil, fakat gizli bir yükseklik korkusu olduğuna çok şahit olmuşuzdur. Otellerde yüksek kat istemeyen, yüksek binadan ev tutmayan pilotlar bu gizli korkuyu taşıyanlardandır.
Uçak ve uçuş korkusu olanlar arasında kamuoyunun tanıdığı isimler de vardır. Mesleği turizmci olan, çok sık seyahat etmesi gereken TÜRSAB eski Başkanı Başaran Ulusoy, yine işi gereği fazlaca seyahat etmek zorunda kalan sanatçı Volkan Konak da bu gibi isimler arasında olup, çoğunlukla karayolunu tercih eder.
Bu işin bir çözümü yok mu? Bu insanlar hayatları boyunca uçaktan ve uçmaktan uzak mı kalacaklar? Değil tabii ki. Bu işin de artık bir çözümü var. Ülkemizin milli havayolu THY, bu tür korkuları olanlar için Havacılık Akademisi'nde "Uçuş Korkusunu Yenme Programı" adı altında bir programı 10 yıldır uygulayarak, bine yakın insanı uçak ve uçuşla barıştırmış.
Bu iş nasıl oluyor demeden önce, ünlü Fransız düşünür Montaigne'in "En az bildiğimize, en az inanırız" sözünü hiç aklımızdan çıkarmayalım. Yani, uçaklar ve uçma eylemi hakkında ne kadar çok bilgi sahibi olursak, korkumuz da o denli azalır.
THY'nin bu eğitim programında, pilot, teknik ve kabin eğitmenleri gibi alanında uzman kişiler, pilotaj ve teknik konularda katılımcıları bilgilendiriyor ve psikologlar eşliğinde de değerlendirme yapıyorlar. Ardından birebir uçak kabininin aynısı olan simülatörde sanal uçuş deneyimi yaptırılıyor. Daha sonra bu ekiple birlikte katılımcıya gerçek bir uçuş yaptırılıyor.
İki günlük bu eğitimin fiyatı 2 bin 200 TL olarak belirlenmiş. Program hakkında bilgi veren THY Eğitim Başkanı Prof. Dr. Kemal Yüksek, "Sorunun gerçek kaynağı uçuş korkusu mu, değil mi önce bunu tespit ediyoruz. Başka korkuları olanlar bu programa kabul edilmiyor. Bu işin temeli bilgilendirmeye dayanıyor. Çünkü insanlar bilmediği şeylerden korkar. Biz akademi olarak iddialı ve dünyada tekiz diyebilirim. Şimdilik yalnız İstanbul'dayız ama, yurtdışından katılmak isteyenlere mekandan bağımsız ortam geliştirip, simülatör yapıyoruz. Ayrıca, çocuklarla ilgili de bir çalışma hazırlıyoruz. Uçuş korkusunu çocukluktan itibaren çözmek istiyoruz" diyor.
Dünyada bir yılda 4 milyarı aşkın insan uçak yolculuğu yapıyor. Sadece ABD'de 20 milyon insanın bu korku yüzünden uçağa binemediğini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Yüksek, bu sayının Türkiye'de de çok olduğunu sözlerine ekleyerek şunları söylüyor "Aslında konu iki aşamalı uçağa hiç binmeyenlerin korkusu ve uçanların korkması. Bunları tedavide çok başarılıyız".
Uçuş korkusunun temelinde, yükseklik algısı, türbülans ve bazı seslerin etkili olduğunu, aslında insanların türbülansın ne olduğunu bilmedikleri için korktuğunu anlatıyoruz. Seslerin ne anlama geldiğini açıklıyoruz" diye devam eden Başkan Yüksek, "Bugüne kadar türbülanstan düşen uçak olmamıştır. İnsanlar bunu bilmiyorlar. Bir yıldırımın düşerek insan öldürme olasılığı iki milyonda bir iken, bir uçağın düşmesi sonucu ölüm ihtimali ise yedi milyonda birdir. Yani, üç kat az bir risk söz konusu. Bu olasılıklara bakınca uçak güvenli bir ulaşım aracıdır" diyor.
Elbette, herkesin bu programa katılması mümkün olmayabilir. Ama herkesin uçma ve uçaklar hakkında yeterli bilgi sahibi olmasının önünde hiç bir engel yoktur.
Yapılacak şey, uçakları tanımak, uçma eyleminin nasıl gerçekleştiğini öğrenmek ve bunları bilerek hareket etmektir.
Herkes kendi doktoru olup, uçuş fobisine meydan okuyabilir. İyi bayramlar.
İyi ve güvenli uçuşlar Türkiye'm...