Anadolu kendine özgü çok özel bir coğrafyadır. Bu özel coğrafyanın da kendi içerisinde bütünü tamamlayan Anamas gibi çok özel coğrafyaları bulunuyor.
Anamas, yani günümüzdeki Isparta Aksu’da İç Anadolu’nun karasal iklimi hâkim bulunmaktadır. Kışları uzun, yağışlı ve soğuk, yazları ise kısa ve ılımandır. İlçede metrekareye 1000-1200 kg yağış düşmektedir.
Geçtiğimiz haftaki yazıda Anamas coğrafyasının dağ ve mağara oluşumlarını konu etmiştik. Genelden özele doğru giderek, bu haftaki yazıda da daha detaylı olarak bu coğrafyanın diğer bileşenlerini konu ediyoruz.
Yaka Kanyonu
Anamas’tan akan suların oluşturduğu doğal mucizelerden biri olan Yaka Kanyonu tipik bir fay hattıdır. 4 km uzunluğundaki kanyon duvarları yer yer 200 metreyi bulan yüksekliklere sahiptir. Kanyonun genişliği 1,5-2 metre civarında olup, içerisinden su akmaktadır. Melikler Yaylası’nın hemen alt kısmından Yaka Kanyonu’na girilebilir. Kanyonun bitim yeri Yaka Köyü’dür. Kask dışında her hangi bir teknik gereç gerektirmeyen kanyonda ayaklarınızın altından kaçan alabalıkları görebileceğiniz gibi yer yer iki metre enindeki genişlikte ve kelebeklerin uçuştuğu şelalelerde hatırı sayılır görüntüler yakalayabilirsiniz. Yaka Kanyonu, eşine çok az rastlanır nitelikte bir doğal yapısı var. Bu derin kanyon içerisinde, suyun şekillendirdiği bir atmosferde, metrelerce düz yolda gider gibi suyun içinde yürüyebilirsiniz.
Barak Yaylası
Aksu şehir merkezine 11 km uzaklıkta bulunan Barak Yaylası, büyükbaş hayvan beslemek için oldukça uygundur. Koçular Köyü ile Pazarköy arasında bulunan yaylanın rakımı 1400 metredir. Buradan Dedegöl Dağları’nın büyüleyici güzelliğini görmek için mükemmel bir coğrafya olanın dışında aynı zamanda en güzel günbatımı fotoğraf çekimi alanlarından bir tanesidir.
Çayır Yaylası
Aksu şehir merkezine 23 km uzaklıkta olan yaylanın rakımı 2100 metredir. Özellikle Karakoyunlu Yörüklerinin yazladığı yaylada şu an hayvancılık çok az yapılmaktadır. Yaylanın ziyaretçileri çocukluğu yaylada çadırda geçmiş orta yaş kuşağıdır. Çayır Yaylası’nda tarihi konar-göçer kültürümüzün en canlı sahnelerini gözlemlemek için mükemmel bir mekân. Çayır Yaylası sadece bir coğrafya değildir. Burası geçmişten geleceğe konar-göçer kültürün en iyi icra edilmiş doğal bir okuldur.
Sorkun Yaylası
Aksu şehir merkezine 12 km uzaklıkta olup büyük bölümü baraj suyu altında kalmıştır. 1550 metre rakımı olan yaylanın doğal güzelliğini baraj gölü tamamlamıştır. TRT televizyonunun ilk dizilerinden olan ‘Kuruluş’ dizisinin büyük bölümü bu yaylada çekilmiştir. Sorkun Yaylası’nda 1990'da yapılan araştırmalarda Gülbahar Dağı’nın kuzeybatı eteklerinde Roma Çağı yerleşmesine tanıklık eden keramikler bulmuştu. Burada, Gülbahar Dağı eteklerinde ve daha aşağılarda, geniş plaka şeklindeki kiremitlerin örttüğü Roma Çağı mezarlarının da bulunmuştur. Yaylada bulunan Yörük Mezarlığı baraj suları altında kalmıştır. Sorgun Yaylası, Türk milli kültürünün vazgeçilmez öğesi olan atların hala özgürce koşuşturup durdukları seyrine doyum olmayın güzellikleri de ihtiva etmektedir.
Melikler Yaylası
Yenişarbademli ile Aksu Yaka Köyü sınırlarında yer alan Melikler Yaylası ilçe merkezine 29 km uzaklıkta olup rakımı 1750 metredir. Dağcıların ve arıcıların konakladığı yaylaya kekik kokusu ayrı bir özellik katmaktadır. Her bir yerinde içinizi ferahlatacak doğal kekik kokusu bu yaylamızın tipik özelliğidir. Bununla beraber Melikler Yaylası’nda Dedegöl Dağları’nın seyrine doyum olmaz güzelliği en iyi buradan izlenebilir. Bu durumu bilen dağcılık sevdalıları da yıllardır binlerce kişiyle birlikte bu yaylamıza gelip gece kamplarını kurup sabahın ilk ışıklarıyla zorlu ama bir o kadarda tutkulu Dedegöl Dağı zirve yürüyüşüne çıkarlar.
Köprüçay Kanyonu
Anamas Dağları’ndan doğan Köprüçay’ın ana su kaynağı Başpınar’dır. Doğduğu yerden döküldüğü yere kadar yaklaşık 94 km yol kat eden ırmak, Akdeniz’e Köprüçay ismi ile dökülür. Aksu Çayı, Kasımlar’a kadar dar bir vadide akar. Bu noktadan sonra Köprüçay Irmağı olarak yoluna devam eden su, zaman zaman 800 metreyi bulan kanyon oluşumlarına sahiptir. Antalya’ya bağlı Beşkonak Köyü civarında rafting sporu için mükemmel bir alan teşkil eder. Kretase yaşlı kireç taşları içinde gelişen bölümü (Kesme Kasabası-Yeşilbağ Köyü arası) yaklaşık 20 km’lik bölümü çok dar ve derin (800 metre) olması nedeniyle oldukça ilginçtir. Karstik kireç taşları içerisinde kanyonun yan kesimlerinde eğim 85-90 derece dik olduğu için, taban genişliği bazen 2-3 metre kadar daralır.
Başpınar Tabiat Parkı
Aksu şehir merkezine 7 km mesafede bulunan Başpınar, 11.07.2011 yılında, 39,5 ha’lık alan ekoturizm anlamında önemli bir potansiyele sahip olduğu için tabiat parkı statüsüne girmiştir. Aynı zamanda Başpınar Tabiat Parkı, Bakanlık onaylı uygulama aşamasına hemen geçecek Isparta’nın tek projeli mesirelik alanıdır. Bugün mesire yeri olan Başpınar Kaynağı’nın çevresinde 1990 yılında yapılan araştırmalarda Roma Çağı yerleşmesine ait yapı kiremidi parçalar bulunmuştur.
Sorgun Barajı
Sorkun Barajı, Sorgun Yaylası’nda 1999 yılında inşa edilmiştir. Sulama amaçlı yapılan barajdan Aksu Enerji aracılığıyla Eğirdir Gölü’ne de su verilmektedir. 24 metre derinliğe sahip olan Sorgun Baraj Gölü, Eğirdir Gölü’nün yedek deposu gibidir. Sorgun Barajı olta balıkçılığı açısından da önemlidir.
Koçular Göledi
1997 yılında yapımı tamamlanmış olup aynı yıl su tutulmaya başlanmıştır. Kapalı devre sulama sistemi 2011 yılında tamamlanmıştır. Aynalı sazan ve sazan balıklarının yaşadığı göledi olta balıkçılığı için idealdir.
Karağı Göledi
Karağı Köyü yakınlarına 1997 yılında yapılan gölet Karağı Köyü’nün sularına ihtiyacını karşılayacak düzeydedir. Ulaşımının rahat ve kolay olması olta balıkçılarının rağbetini artırmaktadır.