​KARABÜK'ÜN ROTALARI VE KATIR YOLU

İsmail ŞAHİNBAŞ
Tüm Yazıları
2017 yılı boyunca Karabük Valiliği adına, Karabük'ün doğası üzerine çalışmalar yaptım.

malagoz-koprusu-ANA-FOTO22

2017 yılı boyunca Karabük Valiliği adına, Karabük’ün doğası üzerine çalışmalar yaptım. Bu çalışmaların sonucunda ortaya çıkan belgesel filmin üretim hikâyesini geçen haftası yazımda paylaşmıştım. Bu çalışmalar neticesinde ortaya çıkan Doğa Karabük isimli kitabın içinde yer alan bazı coğrafi bilgileri de yıl içerisinde paylaşmıştım. Şimdi sıra geldi, Karabük doğal ve kültürel rotalarının tanıtılması işine…

rota-isaret22

Karabük’ün rotalarını ekip olarak dört başlık altında topladık. Bu kitapta yer alan rotalar; yürüyüş ve bisiklet etkinliklerinden oluşuyor. Doğal yürüyüş ve bisiklet rotalarını; Tematik parkurlar (Trekking), Günübirlik Yürüyüş Parkurları (Hiking), Kanyon Geçişleri (Kanyoning) ve Dağ Bisikleti Parkurları (Mountain Biking) şeklinde kategorize ettik. 

eflani-tas-han22

Yürüyüş ve bisiklet parkurları

153-DSC_667922

Tematik olarak isimlendirmiş olduğumuz rotalar, trekking parkurlarından oluşuyor. Trekking, doğada bir günden daha fazla yapılan, yani içerisinde en az bir gece konaklama olan ve birbirini takip eden yürüyüş disiplinidir. Doğadan bir günden daha fazla kalınarak yapılan en güzel aktivite için Karabük coğrafyasında uygun alanlar bulunmakta. Yenice ormanları, trekking yapmak isteyenler için çok uygun alandır. Oluşturduğumuz trekking rotalarının çok büyük bir bölümü patikalardan oluşuyor. Oluşturmuş olduğumuz diğer disiplin; günübirlik yürüyüş parkurlarıdır. Günübirlik yürüyüş ya da hiking; doğada günübirlik yapılan yürüyüşün genel ismidir. Oluşturduğumuz rotaların çok büyük bir bölümü patikalardan oluşuyor. Oluşturmuş olduğumuz bir başka doğa sporu disiplini de; kanyoning olarak adlandırılan parkurlardır. Karabük coğrafyasında içerisinden yürüyerek geçilebilecek kanyonlara sahiptir. Karabük coğrafyasında oluşturmuş olduğumuz doğal bisiklet parkurları ya da bir başka deyişle dağ bisikleti parkurları; doğal bir ortam içerisinde yapılan kros etkinlikleri şeklindedir. Doğa içerisinde, toprak araç yolları ve patikalardan uzun mesafeler alınacak şekilde hazırlamış olduğumuz kros parkurlarını;  ‘doğal’ temelli disiplinden oluşturduk.

Safranbolu’dan-Eflani’ye Katır Yolu: 33 km

DSC_000322

Safranbolu’dan Eflani’ye giden bu parkur; hem doğal, hem de bir kültür rota kapsamındadır. Her iki yönde de rahatlıkla yürünebilir. Katır Yolu’nun büyük çoğunluğu patikalardan oluşmaktadır. Bu ticaret yolunun bazı kısımlarında hala taş döşeme bölümler bulunmaktadır. Katır Yolu dört mevsim rahatlıkla yürünebilir. Yol üzerinde çok sayıda çeşme bulunmaktadır. Katır Yolu, Safranbolu ile Eflani arasında tarihi çok eskilere dayanan bir ulaşım yoludur. Yol üzerinde 3 tarihi han (Derehan, Dorukhan, Karakaşhan), 3 tarihi taş kemer köprü (Malagöz Köprüsü, Derehan Köprüsü, Paşadere Köprüsü), çok sayıda çeşme ve bin yılların anılarını barındırmaktadır. Safranbolu Eflani Sokak’ta başlayan rota Kirpe Kanyonu üzerinde bulunan Malagöz Köprüsü’nü geçtikten sonra Karapınar Sırtı’na ulaşıyor. Buradan Karapınar Köyü’ne sapmadan devam eden tarihi yol, Derehan Mevkii’nden sonra Dorukhan olarak isimlendirilen Müstekler Köyü yakınlarındaki bir tepeye varıyor. Sine Köyü geçildikten sonra Aşağı Çatak Köyü’ne ulaşan kervan yolu Eflani Yolu kıyısında bulunan Karakaşhan’a ulaşıyor. Yol buradan Eflani Taş Hanı’na ulaşıyor.

Katır Yolu ile ilgili olarak, Digitürk İztv’de yayımlanan Sırtçantam kuşağında hazırlayıp sunuculuğunu yapmış olduğum bir de belgesel film bulunuyor.

DSC_672822

Trekking

Ülkemizde, trekking deyince akla ilk olarak; doğada yapılan yürüyüşler gelir. Aslında trekking, İngilizce kökenli bir doğa sporunun ismidir. ‘Trek’ kelimesi ile ‘ing’ ekinden türetilmiştir. İngilizcede ‘doğal engellerle dolu bir arazi parçasını herhangi bir ulaşım aracı kullanmaksızın yürüyerek aşmak’ anlamına geliyor. Güney Afrika’daki anlamı ise; ‘kağnı ya da yaya olarak göç’tür. Günümüzde ‘trekking’in anlamı tam olarak; ‘yük hayvanları ile yapılan iz sürme, patika takibi, dağ ve doğa geçişlerinde konaklamalı yürüyüşleridir.’ Trekking, doğada konaklamalı yapılan etkinliğin, hiking ise doğada günübirlik yapılan yürüyüşün ismidir. Trekking bir eğlence turu değil, belirli zorluklar içeren bir disiplin, bir spordur. Doğada, temiz bir ortamda yapılan ortalama 1 saatlik bir doğa yürüyüşü, 500 kalori yaktırmaktadır. Güç sarfiyatı; kasları güçlendirir ve endorfin miktarını çoğaltıp strestesin azalmasını sağlar. Yapılan araştırmalar; düzenli, tempolu ve devamlı bir yürüyüş yaşantısının önce fizyolojik ve akabinde psikolojik değerinin olduğunu kesin olarak göstermektedir. Trekking kavramı 19. yüzyılda doğmuştur. Şehirleşmek ile birlikte, keşfetme, öğrenme ve spor yapma ihtiyacı ile günümüze kadar gelişerek gelmiştir. Trekking özellikle, doğanın tanınması, incelenmesi ve güç sarf edilerek, irade gösterilerek yapılan bir yürüyüş ve keşif aracı olduğu için insan arasında bir tutkuya dönüşmüştür. En önemli özelliği de kişinin iradesini ve dayanıklılığını kuvvetlendirmesidir. Trekking yapmanın birçok nedeni vardır. Bunların başında doğa sevgisi, doğayı tanımak ve doğada olma isteği gelir. Rutinden kaçmak, sosyalleşmek, fiziksel aktivite, kalabalıktan kaçma, kendini dinleme, insanın kendi limitlerini tanıma ve mücadele ruhunu ortaya çıkarma isteği, bedensel ve ruhsal iyileşme için bireyler trekking yapmaktadırlar. Ancak trekking yapmanın belli kuralları ve disiplinleri vardır. Doğal alanlarda gerçekleştirilen etkinlikler, genellikle normal yürüyüşten daha uzun ve serttir. Trekkingin olmazsa olmazı ayakkabılardır. Yürüyüşleri keyifli kılmanın ve yere sağlam basmanın baş kuralı; yer ve zaman şartlarına göre iyi ayakkabı seçmekten geçer. Ayakkabılar dışında, etkinlik boyunca kullanılacak tüm malzemelerin bulunacağı nitelikli bir sırt çantası gerekmektedir. Trekking, konaklamalı yürüyüştür. Tüm kamp malzemesinin, çadırın, uyku tulumunun, gıda ve ilkyardım malzemesinin konacağı çanta; gün sayısına ve ihtiyaca göre en az 70 ya da 80 litrelik sırt çantası gerektirir. Trekking etkinliklerinde kullanılacak önemli teknik malzemelerden biri de batonlardır. Batonların varlığı, sırt çantamızdaki yükün %40 oranında kollara aktarılmasını sağlar. Pek tabii ki iklime göre üst kullanım malzemesi, iç kullanım malzemesi, tozluk, çakı ve matara gibi malzemelerdir. Trekkingin mevsimi yoktur, trekking yapmanın mevsimine ve coğrafyaya göre malzeme kullanımı vardır.