Size ilk olarak dünyanın yeni 7 harikasından biri kabul edilen Machu Picchu’yu anlatmak istiyorum. İnka’ların “Kutsal Vadi” denilen bölgesinde Cusco şehri yakınlarında, imparatorluğun ilk kurulduğu bu yer, sadece yüz yıl önce keşfedilmiş. Amerikalı arkeolog ve senatör Hiram Bingham III, 1911'de, Peru Andları'nın ulaşılması neredeyse olanaksız bir kesiminde yer alan Machu Picchu ‘da antik İnka yerleşimini keşfetmiş, şehri ortaya çıkarmaya başlamış. 1915'te Machu Picchu araştırmalarıyla ile ilgili bir kitap yayınlanmış. Meşhur National Geographic Society'nin Nisan 1913 sayısını Machu Picchu şehrine ithaf etmesiyle de meşhur olmuş.

Machu Picchu

Ben bugün size Machu Picchu’yu anlatmak istiyorum. Peru çok önemli bir ülke. Bir sayfada anlatmakla bitmez.  Dünyanın yeni 7 harikasından biri olan Machu Picchu’yu görmek, dünyanın en uzun nehirlerinden biri olan Amazon Nehri, Ant dağlarının haşmeti, Şamanlarımın şarkıları, değişik bitkilerden şifa aramak, değişik kıyafetlerle tanışmak için gitmek lazım Peru’ya. Nezihe Güçlü ’den “hadi gel gidiyoruz” demesini bekliyorum. Onun çektiği güzel fotoğraflar da çok güzel.

Machu Picchu ‘ya erişim noktası, Aguas Calientes şehri. (Machu Picchu Pueblo olarak da bilinir). Tren, araba ya da yürüyüş dahil ulaşım yöntemlerinin bir birleşimini kullanmak gerekiyor.  Machu Picchu için bir yürüyüş ya da tren arasında seçim yapabilirsiniz. Cusco'daki çeşitli bilet ofislerinden temin edilebilen Machu Picchu için bir bilet almanız gerekiyor. Machu Picchu biletleri her zaman bulunmuyor. Çünkü, gezi için günlük 2500 kişi ile sınırlı yapmışlar. “Abi ben binlerce kilometreden geldim” desen de boş.  Ayrıca, Huayna Picchu ve Montaña Machu Picchu girişi de günlük 400 kişi ile sınırlı. Yılın en yoğun dönemlerinde Machu Picchu ve özel Huayna Picchu ve Montaña Machu Picchu bölgelerine biletler haftalar öncesinden satışa sunuluyor. Bu nedenle, Machu Picchu biletlerinizi önceden satın almanız şiddetle tavsiye edilir.

Machu Picchu Dağı üzerine 2430 metre yüksekliğe kurulmuş. Neden bu zor şartları kolay eyleyip de dağın başına kurulmuş diye sorarsanız (Ki ben sordum) Cevabı şöyle veriyor yerliler. Peru’ya İspanyollar geldiklerinde yıkıp yakıp öldürüyorlarmış. Halk da oraya kaçmış. Taşları kullanarak harika yerler yapmışlar. Gördüğünüzde ilginizi ilk çeken, duvar ve taş işçiliği oluyor zaten. Kesme blog taşlarla, harçsız bir şekilde birbiri içine geçerek oluşturulan mimarisi görenleri şaşkınlığa uğratıyor.

Bu güzel Fotoğraf Nezihe Güçlü tarafından çekildi.

Bu mimariyi doğa şartları da biraz şekillendirmiştir. Çok yağış alan bir bölge olması dolayısıyla sel baskınlarını önlemek için teraslar yapılmış. Aynı zamanda bu teraslar tarım alanlarının da rahat sulanmasını sağlamış. Bunca mimari güzelliği yapan İnkalar, yazmayı pek sevmiyorlarmış.  Geride yazılı bir arşiv bırakmamışlar.  Bu nedenle birçok sır onlarla yok olmuş.

Cusco şehrinde satıcı kadınlar

Mutfak

Machu Picchu’yu sevdiren bir diğer özelliği de Mutfağı. Gün geçtikçe dünyada popüler olan Peru mutfağı Perulular için bir gurur meselesi olmuş.

Yemek konusuna girdiğinizde, hele bir de “ulusal yemekleriniz nelerdir?”   diye sorarsanız uzun uzun anlatırlar size. Çünkü Peru’da her şey var. Bunun nedeni Peru’da 500 çeşitten fazla ulusal yemek bulunması. Farklı coğrafyalara sahip olduğu için mutfağı da zengin.  Deniz mahsulleri de var. Çeşit çeşit renkli muza, kırmızı etten değişik şekillerde hazırlanmış mısırlı yemeklere kadar hemen hemen tüm lezzetleri için, benim dünyalar tatlısı gurme dostum Vasfi Pakman’dan ve derneğindeki diğer gurmelerden tam not alır. En ünlü yemeği çiğ balığın limon sosu ile marine edilmesiyle hazırlanan” Ceviche”.  Şık restoranlardan tutun da sokak satıcılarına kadar her yerde Ceviche yiyebilirsiniz.

Çeşit çeşit Muz var dedik ama şaşıracaksınız Peru’da 4000 çeşit de patates türü var. Evet çok ilginç Et ve hayvan ürünleri mutfak kültürünün çoğunluğunu oluştursa da Vegan ve vejetaryenler için de çok fazla çeşit bulmak mümkün. Mesela kinoa çorbası hem lezzetli hem de sağlıklı.

Son zamanlarda ülkemizde de popüler olmaya başlayan besin değeri yüksek, lifli tahıllardan olan Kinoa ve Çiyanın (chia) ana vatanı DA Peru. Kinoa, protein açısından zengin, tüm amino asitleri içeren nadir bitkisel protein kaynaklarından biridir.

Peru Ginsengi olarak da bilinen maca kökü, vücudu güçlendirmeye ve dengelemeye yarayan adaptojenler arasında en kuvvetli bitkilerden biri.  Bu bitkinin kökü stres ve yorgunluğa karşı vücudun direncini arttırdığı gibi demir, potasyum, kalsiyum, iyot, magnezyum, lifler, proteinler ve doğal şekere sahiptir. AB1, B12 gibi vitaminleri içerir.

Derdinin şifasını uzaklarda arama derler.  Bununla ilgili en güzel örneklerden biri de Peru’da da yetişen koka bitkisinin yaprağıdır. And Dağları’nın yüksek bölgelerinde yaşanabilecek yükseklik hastalığına koka yaprağının çayını içmek ya da koka yaprağı çiğnemek çare oluyor. Ayrıca tarlalarda çalışanların susuzluğuna, yorgunluğuna deva olduğu gibi enerji de veriyor.

Peru Amazonlarında yetişen psiko aktif bir bitki olan Ayahuasca

İçinde DMT maddesi denilen bir sıvı varmış. Bu sıvı zaten vücudumuzda bulunan, iki gözün arasındaki alın boşluğu doldururmuş. Bu bitkinin çayı ya da Şamanların hazırladığı iksir ile dünyaya başka bakıyormuşsunuz. Denemek istemedim ama denemekte yarar var dediler. Fazla içerseniz bu dünyadan kanatlanmak suretiyle uçarmışsınız. Dikkat yani.

CUSCO

Machu Picchu’nun da bulunduğu Cusco, İnka imparatorluğunun orijinal iktidar merkezidir. Ama Lima, Peru'nun resmi başkentidir. Bu bölge UNESCO tarafından 1983 yılında bir Dünya Mirası Alanı ilan edildi, neden bu unvanı hak ettiği ziyaret ettiğinizde açıkça görülüyor. Cusco güzel bir şehir. Şehir, İnka ve 16. yüzyıl sömürge mimarisinden, dar ve dolambaçlı sokaklarına kadar, kendine özgü bir Avrupa hissine sahip romantik bir hava yakalamış. 

Peru’nun rengarenk Yerlileri pek hoş.

Peru ve Tren

Aslında Peru ve Tren kelimeleri yan yana gelince insanların aklında değişik güzel düşünceler oluyor. Ama Peru’nun genelinde Trenler, nadiren bulunur ve demiryolu ağları ülkenin sadece birkaç bölgesinde bir avuç hatla sınırlıdır. Ancak var olan tren hatları, yolculara iç hat uçuşlarına ve uzun mesafeli otobüs yolculuğuna alternatif olarak ilginç- ve zaman zaman muhteşem- bir farklılık sunuyor. Bazı kompartımanların tavanı şeffaf giderken dağları ve gökyüzünde oynaşan bulutları da seyredebiliyorsunuz.

Cusco'dan yaklaşık 20 dakikada Machu Picchu ‘ya gidebilirsiniz. Bu seferler günde birkaç kez sefer yapıyor. Ucuz biletliden lükse kadar değişen üç farklı tren sınıfı işletiliyor. Inca Demiryolu ve Machu Picchu Treni, Ollantaytambo ve Machu Picchu arasında gidip geliyor.

Mehmet Yeşil ve ben bugün sizinle Peru’ya giriş yaptık. Devamı var. Bizi okumaya devam edin. Sevgiler.