Geçtiğimiz hafta gerçekleşen Küresel Katılım Finans Zirvesi'ne damgasını vuran konu başlıklarından biri, Halk GYO Genel Müdürü Dr. Feyzullah Yetgin'in konuşmasında belirttiği gayrimenkule dayalı finansal ürünler meselesiydi.

Dr. Feyzullah Yetgin, insani finans kavramının kâr yerine insanı temel alan bir yaklaşım olduğunu ifade ederek “İnsani finans parayı sadece faizle değil, üretim ve yatırımla paylaşım ekonomisi içinde büyütmeyi amaçlayan bir model. Gayrimenkul sektörü temsilcileri olarak insanı merkeze alan, toplumsal fayda odaklı bu modelin yaygınlaştırılması için biz de sektör olarak üzerimize düşeni yapmalıyız.” dedi.

Peki neydi bu finansal ürünler?

Gayrimenkul yatırım fonları, kira sertifikası gibi sertifikalar bu konudaki başlıca ürünler olarak sıralanabilir.

Gayrimenkul yatırım fonları; inşaat ve finans sektörlerinin kazanımlarını yatırımcılara sunuyor. Profesyoneller tarafından yönetilen fon, yatırımcıların birikimlerini doğru alanlara yönlendirilmesinde, çok daha büyük ve getirisi çok daha yüksek olan gayrimenkullere yatırım yapma şansını elde etmelerini sağlıyor. Gayrimenkullerin menkul kıymetleştirilmesine imkan veriyor. Büyük ölçekli gayrimenkullere likidite kazandırıyor. Yatırımcılarına şeffaf ve denetlenen bir ortamda istikrarlı olarak gayrimenkul geliri (kira-satış kazancı) sağlıyor. Yatırımcılar için vergi avantajı imkanı sunuyor. Yatırım fonu nezdinde kazanç üzerinden Kurumlar Vergisi ödenmiyor. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına (GYO) göre fonların açık uçlu olabilmesi ve Hisse Senetleri Borsasındaki fiyat hareketlerinden etkilenmemesi gibi farkları bulunuyor.

Kira sertifikası anlamına gelen Sukuk ise bir varlığa sahip olmayı veya ondan yararlanma hakkını göstermektedir. Sukukta yer alan hak sadece nakit akışı hakkı değil aynı zamanda mülkiyet hakkıdır. Bu, sukuku tahvil ve bonodan farklılaştırmaktadır. Geleneksel borçlanma araçları faiz taşıyan menkul kıymetlerden oluşurken, sukuklar temel olarak varlık sepetinde sahiplik hakkından oluşan yatırım sertifikalarıdır.

Farklı nitelikler taşısalar da bu ürünlerin temel faydası, yatırımcıları reel ekonomiye bizzat dâhil etmesidir. Böylece paylaşım ekonomisini artırır, sermayenin tabana yayılmasının önünü açar. Yine şeffaflık, ürün çeşitliliği, ulaşılabilirlik, eşitlik ve hesap verebilirlik gibi bir finans sektörünün zeminini sağlamlaştıran önemli kriterleri sağlayarak finans sektörünün de gayrimenkul sektörünün de ayağını yere sağlam basmasına yardımcı olan araçlardır.

Türkiye'de çeşitli nedenlere henüz yaygınlaşamasalar da sayın Yetgin'in öngördüğü gibi, yaklaşımlar önümüzdeki dönemde bu araçları daha fazla konuşuyor olacağımıza inanıyorum.