Vakıf Katılım web

​DOMATES BİBER PATLICAN...

Serpin ALPARSLAN 10 May 2017

Serpin ALPARSLAN
Tüm Yazıları
Domates biber patlıcan

Domates biber patlıcan

Domates biber patlıcan 

Bir anda bütün dünyam karardı 

Bu sesle sokaklar yankılandı 

Domates biber patlıcan... 

Çocukluğumdan kalan zihnime kazınmış ve benim jenerasyonumun "domates" deyince ilk akla getirdiği 

merhum Barış Manço'nun söylediği bu şarkı sözleri ile, onu bir kez daha anarak başlamak istedim. 

Nisan ayı zam şampiyonu "Domates"in bu kadar popüler ve kıymetli olacağını kim bilebilirdi ki!

Şimdi diyebilirsiniz ki en büyük domates ihracat partnerimiz Rusya hali hazırda domatesi almazken bu işte iş mi var? 

İş-miş yok... 

Sadece ambargo var…

İki ülke arasında onlarca defa ekonomik komisyonların toplanmasına rağmen maalesef çözülemedi.

Hal böyle olunca enflasyona en büyük katkı domatesten geldi. Fiyatların artmasına diğer etken neden ise; Mersin’deki sel sebze meyve fiyatlarını yükseltirken, Antalya'da yaşanan olağanüstü hava şartları nedeniyle üretici, ektiği üründen ancak yüzde 10'luk kısmını alabildi. Bu nedenle domates fiyatları da yüzde 61'lik zam ile şampiyonluk koltuğuna oturdu. Şampiyon demişken; serbest piyasa Antalya halde domatesin kilosu 3-5 TL arasında gezerken, İstanbul halde kilosu 8 TL'ye marketlerde ise 10 TL'ye kadar çıkıyor.

Ancak öylesine soğuk bir il olan Ağrı’da domates yetiştiriliyor ki sormayın!

Salkım salkım domatesin kilosu 5 TL.

Türkiye'nin en soğuk şehirlerinden biri olan Ağrı'da jeotermal kaynaklar yardımıyla domates üretiliyor. Ağrı iline çok yakın bir yer olan, Diyadin tarım seralarında 41 dönüm üzerine kurulan seralarda yetiştirilen domatesler eksi 40 derecede domates üreterek, rekolte farkını en aza indiren Ağrı, organize seracılık alanında bölgesel temsilcisi olmaya aday gibi görünüyor.

Halbuki en çok jeotermal yataklarına sahip ülkemizde Ağrı gibi soğuk illerimizde de jeotermal uygulaması ile kış dönemlerde ılıman hava şartlarında yetişen birçok meyve ve sebzeyi bu uygulama ile yetiştirebiliriz. 

Toprak altı hasatların kralı patates ve soğan

Şimdi "Toprak altı" hasat dönemi olan patates ve soğana bakalım…

Rusya'nın ithalat kısıtlamasını kaldırılmasıyla başlayan 

patates ve soğan ihracatında oldukça zarar gören patates ve soğanın bu yıl tüm zararlarını karşılayabilecek hasadı yakaladığını ve çiftçilerin yüzlerini biraz olsun güldürecek gibi.

Üretim sıralamasına bakıldığında ilk 5.sırada olan Çukurova’da hasadına başlanan patates ve soğanda oluşan fiyatlar üreticiyi memnun edecek gibi görünüyor. 

Türkiye'nin turfanda patates ve soğan merkezi olan Adana'da geçen yıl 221 bin ton patates, 220 bin ton soğan üretildi.

Ancak, 2016 yılında kilogramı 15-20 kuruşa kadar düşen patates ve soğanı hasat etmeyip, çiftçilerin tarlada bırakması, soğanın yaklaşık yüzde 25 azalarak 31 bin dekara düşmesine neden oldu. 

Sezon başında Adana ve çevresinde patatesin kilogramı tarlada 1,5 liradan, soğanın kilogramı ise 50 kuruştan satılmaya başlandı. Her ikisi de toprak altında yetişen ürünlerin hasadı büyük bir hızla sürerken, üreticiler fiyatlardan memnun.

Seyhan Ziraat Odası İkinci Başkanı Cahit İncefikir de patates ve soğanda geçmiş yıllara göre çok daha iyi bir sezon beklediklerini ve fiyatların bu şekilde oluşmasının piyasaya ürünün dengeli bir şekilde girmesinden kaynaklandığını, bunun yanı sıra ihracatın da önemli etkisi bulunduğunu söyleyerek “Gerek patates gerek soğan, Rusya ve Rusya etrafındaki ülkelerin bu ürünleri ithal etmeleriyle beraber kendi fiyat konumunu, politikasını ciddi bir şekilde korumaya başladı. Şu andaki fiyatlar, çiftçiyi memnun edecek düzeyde. Rusya'dan, çevresinden patates ve soğana ciddi bir talep söz konusu. Biz bu fiyatların çok aşağıya inebileceğini tahmin etmiyoruz” dedi.