ARTER 2019

Berk MÜHÜRDAROĞLU
Tüm Yazıları
Arter, eylül ayından itibaren Dolapdere'deki yeni binasında koleksiyonunun hem içinden hem de dışından oluşturduğu sergiler ile birlikte farklı disiplinleri bir araya getiren etkinlikler, film, öğrenme programı ve yayınlarıyla sanatı geniş kitlelerle buluşturmaya hazırlanıyor.

Toplam yedi serginin eş zamanlı olarak yer alacağı Arter’de, koleksiyondan oluşturulan Saat Kaç? ve Kelimeler Pek Gereksiz başlıklı grup sergileri, Altan Gürman kişisel sergisi ve Rosa Barba’nın Gizli Konferans başlıklı yerleştirmesi; Ayşe Erkmen’in Beyazımtırak, İnci Furni’nin Bir An İçin Durdu ve Céleste Boursier-Mougenot’nun offroad, v2 isimli kişisel sergileri sanatseverlerle buluşacak.


Arter’in programında sergilerin yanı sıra  sahne sanatlarından çağdaş ve elektronik müziğe, filmden performans sanatı ve dijital sanatlara kadar pek çok disiplinin yenilikçi örneklerine de yer verilecek. Merak uyandırmayı, ilham vermeyi ve sanat etrafındaki tartışmaları kolaylaştırmayı amaçlayan Arter Öğrenme Programı ise katılımcının yaratıcı sürecin parçası olabileceği bir ortam yaratmayı hedefliyor. Yeni binadaki yayın programı kapsamında sanatçılara ve sergilere odaklı yayınların yanında koleksiyondaki yapıtları ve koleksiyon sergilerini derinlemesine ele almayı hedefleyen iki yeni dizi başlatacak Arter, sergi programı etrafındaki tartışmaları besleyen ve teşvik eden yayınlar sunmayı da sürdürecek.

Bir Vehbi Koç Vakfı (VKV) kuruluşu olan Arter, sanatın tüm disiplinlerini kapsayacak programıyla herkes için erişilebilir, canlı ve sürdürülebilir bir kültür ve yaşam platformu olmayı amaçlıyor.

EFSANEVİ KADIN HÜKÜMDAR TOMRİS HATUN GÖSTERİME GİRİYOR 

Yönetmenliğini Akan Sataev’in yaptığı, Saka Türklerinin Kadın hükümdarı Tomris Hatun’un hayatının anlatıldığı Kazakistan yapımı filmin afişleri çıktı. Filmde, M.Ö. 6. yüzyılda yaşayan Türk tarihinin en büyük kadın savaşçısı İskit Türklerinin Başbuğu Tomris Hatun'un hayatı ve mücadeleleri anlatılıyor. 

Pers Kralı II. Kyros’u bozguna uğrattığı savaşla dünya tarihinde önemli bir konum edinmiş olan Tomris Hatun'un hayatının anlatıldığı filmin çekimlerine 2017 yılının Aralık ayında başlanmıştı. 

Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in isteğiyle çekilen filmin sunum görsellerinin tasarımları tamamlandı. Film, Türklerin Ergenekon'dan çıkış tarihi kabul edilen baharın muştusu Nevruz Bayramında gösterime girecek. 

Dünya tarihine damga vuran ilk Türk kadın hükümdar "Tomris Hatun" kimdir?

Ünlü Türk hükümdar Alper Tunga’nın torunu olan ve “Sakalar’ın anası” olarak bilinen Tomris Hatun, kocasının vefatı (6. yüzyıl) ile devletin başına geçerek tarihte ilk kadın Türk hükümdar olmuştur.

Saka Devleti kaynaklarda İskitler Orta Asya’nın bir bölümü, Avrupa’nın doğusu ve Karadeniz’in kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Ahameniş (Pers) Devleti’nin kurulmasıyla birlikte bu göçmen topluluğun varoluş mücadelesi başlamıştır. Tomris Hatun, ılımlı bir politika izlemesine ve savaşa yanaşmamasına rağmen Perslerin Saka topraklarına ataklarının sonu gelmiyordu.

Sakalar bu akınlar karşısında geriye çekilmekte, tarlaları yakmakta ve su kuyularına zehir koymaktaydı. Bu stratejiyle başa çıkamayan ve kovalamacadan bıkan Pers hükümdarı Kiros ve askerleri sürekli geri dönmek durumunda kalıyordu. Bunun üzerine Kiros, Tomris Hatun’un kendisiyle evlenmesi halinde saldırılara son vereceğini bildirse de teklifi reddedildi.

Sakalar ve Perslerin büyük savaşı

Tomris Hatun’dan aldığı ret cevabı üzerine hiddetlenen ve büyük bir orduyla Saka topraklarına giren Kiros’un ordusunda eğitimli köpekler de bulunuyordu. Bu defa Tomris Hatun kaçma yerine savaşmanın daha isabetli olduğunu gördü. Saka ordusunu toplayıp düşmanın birkaç kilometre yakınında mevzilendi.

İki ordu arasına bir eğlence çadırı kurduran Kiros bu şekilde bir tuzak tasarladı. Tomris Hatun’un oğlu çadıra karşı atağa geçip birkaç Pers askerini öldürmeyi başarsa da kendisi de ölmekten kurtulamadı.  Kaynaklarda ise Tomris Hatun’un oğlu sağ ele geçirilmiş ancak koz olarak kullanılmak istemediğinden intihar etmiştir. Haberi almasıyla büyük bir üzüntü yaşayan Tomris Hatun, Kirus’u kanla doyurmaya yemin etti. Bu yemini ünlü tarihçi Herodot tarafından da tarihe not düşülmüştür.

Sakalar ve Tomris Hatun’un zaferi

Ertesi gün iki taraf çetin bir muharebeye giriştiler. Perslerin en iyi askerleri olan Ölümsüzler Birliği’ne karşın, Sakalar özellikle ok atmada büyük bir maharet sergiliyorlardı. Savaş köpekleri de onları durduramadı. Sonuç olarak, çeşitli kaynaklarda;

•          Turan Taktiği

•          Kurt Oyunu

•          Hilal Taktiği

adı verilen bozkır savaş stratejisiyle bu kanlı mücadeleyi Sakalar kazandı. Ölenler arasında Pers Hükümdarı Kirus da bulunuyordu. Tomris Hatun Kiros’un kesik kafasını; “Kan içmeye doymazdın. Şimdi ben seni kan ile doyuruyorum” diyerek içi kan ile dolu bir fıçıya atarak intikamını almış oldu.

Günümüz Türkçesinde adı “demir iz” anlamına gelen Tomris Hatun’un ismi, Türk coğrafyasında bir çok bölgede kız çocuklarına verilerek yaşatılmaya devam etmektedir.. 

BEN FERO PATLAMASI 

Uzun zamandır bu kadar ilgi çekici bir klip seyretmemiştim.

Ben Fero'nun "Demet Akalın" isimli şarkısını onu takip eden herkes biliyor. Bu şarkıya gelecek klibi de bir o kadar heyecanla bekleyen bir kitle vardı nitekim.

Şöyle bir bakayım dedim ne var ne yok diye. Öncelikle şu yavru kaplanı alıp sarılmak istiyorsunuz. Klipte en çok dikkat çeken detay bu kaplan ama keşke özgür ortamında olsaydı...

Klip gerçek bir gangsta teması üzerine kurulmuş ama Ben Fero biraz da tüm bu klişelere gönderme yapıyor gibi.

Hayranları klipte en çok Ben Fero'yu takım elbiseyle gördükleri için şaşırmışlar ama güzel de olmuş şimdi yalan değil.

Güzel kızların bol bol dans ettiği klibin yönetmeni Silvo Behmoaras

Klibin en büyük sürprizlerinden biri de Pascal Nouma. Doğrusu bu klibe cuk diye oturmuş kendisi.

Şarkıda sonuçta adı geçiyor, klipte olması da sürpriz sayılmaz ama yine de insan görünce bir seviniyor. YouTube'un popüler isimlerinden Berkcan Güven de klipte.

Demet Akalın'ın heyecanla beklenen kareleri ise klibin sonuna doğru. Parlak elbisesiyle Ben Fero'nun yanına gelip "sepet" diyor önce...

Sonra her ikisini de tepeden tırnağa Gucci giyinmiş, öyle evde takılırlarken görüyoruz.

Klip genel olarak böyle. Vahşi hayvan, dansçı ve güzel kızlar, ünlüler, partiler... Her şey ama her şey mevcut.

Sosyal medyadan görünen o ki, klibi çoğu kişi beğenmiş vaziyette.

Sabun köpüğü etkisi mi? Bence sabun köpüğü tabii ki…

YAZ TATİLİNDE OKUYACAĞINIZ 5 KİTAP ÖNERİSİ 

2019 yaz tatilinde okumanız için siz kitapseverlere bu beş romanı sunuyorum.

Bu eserler, Fars edebiyatından İran’ın en çok satan romanlarıdır.

Cennet Koridoru – Nazi Safavi

Yasemin – Muaddebpour

Onun Beni – Reza Amirkhani

Berzah ama Cennet – Nazi Safavi

Ersiz Köy  – Nasim Marashi

GÜNÜN SÖZÜ: DENEMEYİ BİLENE İMKANSIZ YOKTU. 

BÜYÜK İSKENDER