Vakıf Katılım web
Röportaj 14.07.2018 10:48 Güncelleme: 06.08.2018 00:10

"Dünya Opera Repertuvarlarına Girebilecek Ölçüdeyiz"

Başarılı bir Bas-Bariton olarak yurt dışında Türkiye adına 80'li yıllardan bu yana kazandığı ödüllerin yanı sıra İtalya eski Cumhurbaşkanı Ciampi tarafından da operaya katkılarından dolayı "Şövalyelik Nişanı"yla onurlandırılan İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdür ve Sanat Yönetmeni Suat Arıkan sanat yaşamını anlattı.
"Dünya Opera Repertuvarlarına Girebilecek Ölçüdeyiz"

Sema SEZEN

Uluslararası alanda ülkemizin adını başarılarıyla tanıtan opera sanatçılarından birisi de şüphesiz Suat Arıkan. Arıkan, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürü ve Sanat Yönetmenliğinden çok daha önce iyi bir Bas-Bariton olarak hem ülkemize hem de dünyaya opera alanında kendisini kanıtlamış bir sanatçı. Sadece opera değil, aynı zamanda resim ve fotoğraf alanlarında da başarılı olan Arıkan, köşe yazılarıyla da biliniyor. Geçmişte Maestro Leyla Gencer’in yanı sıra Dan Iordacescu, Daniel Ferro ve Licinio Montefusco ile çalışan Arıkan, YeniBirlik’e konuştu.

New York Metropolitan Operası, eserleri sahnelerken Kanada, Meksika’nın yanı sıra Avrupa ülkelerine ve Avustralya’ya da canlı olarak yayınlıyor. İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nin böyle bir çalışması var mı?

Bir girişimimiz var ama henüz hukuki – bürokratik süreç tamamlanamadı. Bu başarıldığında kısıtlı salon – seyirci kapasitesi sınırsız olacak. Hem sanatın ulaşılabilirliği daha ucuz ve kolay olacak, hem sanatçılar açısından daha büyük izleyici önünde olduğunu hissederek kendini daha özenli hazırlayacak motive olacak, hem de kurumun geliri artacağından maliyetler düşecek. Bunun mutlaka başarılması, gerekli hukuki düzenlemenin yapılması gerekir.
n Salon akustiği en çok opera sanat dalı için çok önemli. Zorlu PSM’in inşaatı henüz bitmeden akustiği test etmek için opera aryaları söylemişsiniz. Hatta işçiler ara verip sizi dinlemişler. AKM’nin yerine yapılacak olan opera binası Türkiye için çok önemli. Aynı zamanda La Scala, Paris Operası, Oslo Operası gibi dünyaca ünlü salonlarla aynı kalibrede gösterilmesini isteriz. Sizce bu binanın yapımında nelere dikkat etmeli?
Akustik başarı, bir Opera Evinin olmazsa olmazıdır. Bu iyi bilindiğinden, yeni yapılacak AKM’de gerekli araştırmalar ve anlaşmalar yapıldı.

“BULUNAN HER YENİ ŞEY OPERANIN HİZMETİNDE OLMALI”

İtalya’da, Arnavutluk’ta uluslararası şan yarışmalarında jüri olarak yer aldınız. Türkiye’deki şan eğitimiyle yurt dışındaki eğitimi karşılaştırır mısınız?

İtalya, Arnavutluk, Kanarya Adaları’ndan sonra gelecek sene İspanya’da da jüri üyesi olarak görev yapacağım. Bizim çocuklarla yabancı çocuklar arasında iki fark var, biri materyal-renk, diğeri stil-kültür. Genelde birinci konuda bizimkiler avantajlı ama stil bilgimiz biraz zayıf. Konservatuvarlar hangi ölçüde unvan yerine liyakat esasına göre öğretim görevlisi seçerse o ölçüde başarılı oluyor.

Türk Operasında iyi olduğumuz ve eksik olduğumuz konular nelerdir?

Türk Operası orkestra-koro ve solistleriyle, dekor kostüm dekoratörleri gibi yaratıcı kadrosuyla da iyi eğitim almış, yaratıcı bir ekip. Eksik olduğumuz taraf, ışık sanatı da dahil olmak üzere sahne teknolojisi, çağı yakalama konusu. Teknoloji takip edilmeli, yeni ekipmanlar alınmalı, en son teknoloji sahnede rejisörlerin yaratıcılığına bırakılmalıdır. Opera, son derece çağdaş bir sanattır ve bulunan her yeni şey, operanın hizmetinde olmalıdır.

Yani Türk Operasının dünyadaki yeri nedir?

Türk Operası vardır. Bu bir gerçektir. “Türk Beşleri”nin ilk çabalarından sonra, Nevit Kodallı, Ferit Tüzün, Okan Demiriş, Selman Ada ve Çetin Işıközlü gibi birçok opera yazan besteciler geldi. Çek, Macar, Roman, Bulgar, Polonya Operası gibi bir Türk Operası da dünya opera repertuvarlarına girebilecek ölçüdedir. Daha genç besteciler yetişmektedir ve biz opera yöneticileri olarak, onların bu yeni eserlerini mutlaka belli ölçüde sahnelenme olanağı verilerek desteklemekteyiz. Ne kadar çok eser yaratılabilirse, tarihin süzgecinden geçerek mutlaka birkaçı dünya opera repertuvarına girebilir. 

Opera ana sanat dalına yaptığınız katkılar nedeniyle operanın anavatanı İtalya’da cumhurbaşkanı Carlo Ciampi tarafından “Şövalyelik Nişanı” unvanını aldınız. Türkiye’de opera alanında ilk ve tek size mi verildi?

Evet bu onurlu unvan İtalyan Cumhurbaşkanı tarafandan bana verildi, başka bir opera sanatçısının aldığını ben duymadım.