Turistlere nostalji yaşatmak için faytona koşulan atların içinde bulunduğu dram yıllardır son bulmuyor. Para kazanmak için hamile, lohusa, hasta, yaralı atlar faytonlara koşuluyor ve yollarda ölüyorlar. Cılızlaşan ve hastalanan atlar ise sokağa terk ediliyor.
İstanbul Büyükada’da gelen turistlere nostalji yaşatmak için faytonda kullanılan atların içinde bulunduğu dram yıllardır son bulmuyor. Faytoncu sahipleri tarafından tekme tokat ve sopayla dövülen atlar taylarının gözü önünde can veriyor. Dışarıdan Adalar'a teknenin içine tıkıştırılarak getirilen atlar ölünceye kadar sağlıksız koşullarda veteriner yüzü görmeden faytonlarla koşturuluyorlar. Faytoncular cılızlaşan koşturamayacak atları işleri bitince sokağa terk ediyor.
ATLAR KAPI KAPI YARDIM ARIYOR
Yiyecek ve içecek bulamayan ve kışın soğuktan donma tehlikesiyle burun buruna gelen atlar civardaki evleri kapı kapı dolaşıp insanlardan yardım umuyorlar. Atlar çoğu zaman faytonla dolaşırken fazla koşturmaktan çatlayarak ölüyor.
Uzun bir süredir Adalardaki faytonlara koşulan atların dramı gerek sosyal medyada gerekse bazı medya kuruluşlarında dile getirildi.
Ancak atların yaşadığı dram gün geçtikte daha da kötüye gidiyor. Adalar'da atların mağruz kaldığı kötü yaşam koşulları sıralanırsa;
-Üzerlerindeki onca yüke rağmen hamile, lohusa, hasta, yaralı atlar faytonlara koşuluyor yollarda ölüyorlar
-Adalarda atların bulunduğu yerler hijyenik değil
-Sağlıklı beslenmiyorlar
-Veteriner yok
-Fayton sürücüleri seyisler eğitimli ve hayvansever değil, atların yaşam hakkına saygı duymuyorlar
-Atlar ile ilgili alanlarda yangın söndürme önlemleri yok
-Atlara yapılması gerekli rutin bakımlar yapılmayarak faytona koşuluyor
Bakımı külfet geldiğinden kışın ormana terk ediliyorlar
Atlara yapılan bu zulmün son bulması için yıllardır uğraş veren hayvanseverler ise elle tututulur bir sonuç alamıyor. Atların bakımı külfet geldiğinden faytoncu sahipleri atları kışın ormana terk ediyor. Atlar sezon dışında başıboş dolaşıyor ve sezon yaklaşınca sahipleri atları faytona koşturmak için geri alıyor. Adalar Zabıta Müdürlüğünce faytonculara "Kabahatler Kanunu"na göre 219 lira para cezası kesiliyor ve atlar sahiplerine teslim ediliyor.
HER YIL ADALAR'DA 500 AT ÖLÜYOR
Özellikle Adalar’da her yıl 500’den fazla at, sömürüldükleri süre zarfında çeşitli hastalıklar veya sakatlanma gibi nedenlerle mezbahaya gönderilmeleri sonucunda yaşamını yitiriyor. Bazıları, bakımı külfet geldiğinden kışın ormana terk edildikleri için ölüyor; bazıları da fayton kazalarında ölümcül yaralar ve darbelerle kıvranarak son nefesini veriyor. Bir at, ortalama 25 sene yaşayabiliyorken, faytona koşulan atlar, çok ağır bir sömürü sistemine dahil edilerek sonu hep aynı olan ağrılı ve acılı bir ölüme mahkûm ediliyor. Fayton atlarına huzurlu bir ölüm bile çok görülüyor. Doğal olmayan bir şekilde yaşamını yitiren, ölürken bile paraya dönüştürülen atların yerine hemen başka atlar getiriliyor.
Adalardaki Faytonlar; Büyükada, Heybeliada ve Burgazada’da kullanılıyor, toplamda 1200 at, 280 kadar fayton olduğu da biliniyor. Ancak UKOME’ den net at sayısı ve fayton sayısı verilmiyor. Her yıl 500 kadar atın kazalar ve bulaşıcı hastalıktan öldüğü biliniyor. Faytonlar İBB’ye bağlı, ulaşım aracı olarak kabul edildiğinden Ulaşım Koordinasyon Merkezine bağlı ve çelişki de tamda burada başlıyor. Faytonu çeken atların canlı oldukları kabul edilmiyor.
Terk edilmiş atlar soğuktan apartman girişlerine sığınıyor ve insanlardan yardım umuyorlar. Bakımı faytoncu sahibine külfet geldiğinde kışın ormana terk edilen atlar çoğunlukla donarak veya açlıktan ölüyor.
Tay, ölen annesini son kez kokluyor.
